Chirurgia naczyń

Wskazania do leczenia interwencyjnego w profilaktyce niedokrwiennego udaru mózgu

dr hab. n. med. Piotr Sobolewski1,2

dr n. med. Waldemar Brola3,4

1 Sandomierski Ośrodek Neurologii z Oddziałem Neurologii i Oddziałem Udarowym, Szpital Specjalistyczny Ducha Świętego w Sandomierzu

2 Wydział Zamiejscowy w Sandomierzu, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

3 Oddział Neurologii z Oddziałem Udarowym, Szpital Specjalistyczny Świętego Łukasza w Końskich

4 Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Adres do korespondencji: dr n. med. Waldemar Brola, Oddział Neurologii z Oddziałem Udarowym, Szpital Specjalistyczny Świętego Łukasza w Końskich, ul. Gimnazjalna 41B, 26-200 Końskie. Tel.: +48 601 31 34 15, +48 413 90 22 59, faks: +48 413 90 23 64. E-mail: wbrola@wp.pl

W profilaktyce niedokrwiennego udaru mózgu oraz przemijających ataków niedokrwiennych coraz większe znaczenie ma leczenie interwencyjne obejmujące zabiegi na zwężonych tętnicach przedczaszkowych, zamknięcie uszka lewego przedsionka serca i zamknięcie przetrwałego otworu owalnego.

Wprowadzenie

Udar mózgu, według definicji WHO z 1980 roku, jest zespołem klinicznym charakteryzującym się nagłym wystąpieniem ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu, trwającym dłużej niż 24 godziny, którego przyczyną są wyłącznie zaburzenia naczyniowe.1,2 Udar jest główną przyczyną trwałej niesprawności oraz drugą przyczyną zgonów na świecie, stanowi zatem jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych. Szacuje się, że rocznie na świecie z powodu udaru mózgu umiera od 4 600 000 do 5 700 000 osób, a obecnie żyje po udarze ponad 50 000 000. W Polsce na udar zapada rocznie od 60 000 do 88 500 osób. Rozpiętość ta wynika z tego, że w naszym kraju nie przeprowadzono dużych badań epidemiologicznych, a dane mówiące o 88 500 osób pochodzą z rejestracji rocznej liczby hospitalizacji przekazanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.3-8

Na podstawie przeglądów różnych badań określających częstość poszczególnych typów udaru ocenia się, że około 80% jest wynikiem zawału mózgu, około 10% krwotoku śródmózgowego, 5% krwotoku podpajęczynówkowego, a 5% jest nieokreślone.9,10

Wśród objawów klinicznych udaru można wymienić: deficyty ruchowe i czuciowe, zaburzenia móżdżkowe, zaburzenia widzenia oraz zaburzenia wyższych czynności nerwowych, takie jak afazje, agnozje, apraksje, aleksje, zaburzenia pamięci, a także zaburzenia przytomności, świadomości i zachowania. Najczęstszym objawem jest niedowład kończyn występujący wg Bogousslavsky’ego i wsp. w 80% przypadków. Zazwyczaj towarzyszy mu ośrodkowy niedowład nerwu twarzowego oraz ośrodkowy niedowład języka (rzadziej) po stronie niedowładu.11

Wyróżnia się zespoły typowe dla niedokrwienia w obszarach unaczynienia poszczególnych tętnic. Rozpoznanie określonego zespołu udarowego jest pomocne w przewidywaniu przebiegu choroby i zaplanowaniu dalszej diagnostyki.

W praktyce klinicznej określamy tylko prawdopodobną przyczynę udaru, czyli mechanizm, który doprowadził do niedokrwienia mózgu. U chorych, którzy przebyli udar niedokrwienny mózgu, zagrożenie kolejnym niedokrwiennym incydentem mózgowym w ciągu pierwszego roku wynosi 6–12%, a w perspektywie 5 lat 40–50%.12,13 Ponadto 15% chorych może dostać zawału mięśnia sercowego oraz 15% może umrzeć z powodu incydentów sercowo-naczyniowych.14

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Profilaktyka niedokrwiennego udaru mózgu

W profilaktyce udaru niedokrwiennego mózgu oraz TIA leczeniem pierwszego rzutu jest farmakoterapia. Badania wykazały, że jedynie kwas acetylosalicylowy w dawce 160-300 mg podany [...]

Leczenie interwencyjne w profilaktyce udaru

Leczenie interwencyjne u chorych po udarze niedokrwiennym to zabiegi na zwężonych tętnicach przedczaszkowych, zamknięcie uszka przedsionka serca i zamknięcie przetrwałego otworu owalnego.

Podsumowanie

Leczenie interwencyjne odgrywa coraz ważniejszą rolę w postępowaniu w ostrej fazie udaru niedokrwiennego mózgu. Trombektomia wewnątrznaczyniowa ma już ugruntowaną pozycję w leczeniu chorych z okluzją [...]
Do góry