Temat numeru

Leczenie skojarzone nowotworów złośliwych układu pokarmowego w Polsce: postęp czy stagnacja?

prof. dr hab. n. med. Andrzej W. Szawłowski

                    

Szpital Medicover, Warszawa

Adres do korespondencji: andrzej.szawlowski@interia.pl

Nowotwory układu pokarmowego o zaawansowaniu lokoregionalnym (leczenie z intencją wyleczenia) są wskazaniem do skojarzonego leczenia onkologicznego i w Polsce nadal stanowią nierozwiązany problem onkologiczny.

Wstęp

Nowotwory złośliwe układu pokarmowego (rak przełyku, rak żołądka, rak trzustki, rak wątroby i rak jelita grubego) według danych Krajowego Rejestru Nowotworów stanowią w Polsce u mężczyzn 22,4% (nowotwory jelita grubego 12,2%), a u kobiet 17,6% (nowotwory jelita grubego 10,1%) zachorowań na wszystkie nowotwory. Z kolei umieralność z ich powodu w populacji mężczyzn stanowi 29% (nowotwory jelita grubego 11,9%), a u kobiet 29,5% (nowotwory jelita grubego 12,1%) umieralności na wszystkie nowotwory złośliwe. Wyższy odsetek umieralności niż odsetek zapadalności świadczy o mało skutecznym leczeniu.

Poczynając od lat 80. poprzedniego stulecia do chwili obecnej trendem w leczeniu nowotworów układu pokarmowego o zaawansowaniu lokoregionalnym – kliniczny stopień II/III wg Klasyfikacji Międzynarodowej Unii Przeciwrakowej (UICC – Union for International Cancer Control’s) – z intencją poprawy wyników leczenia jest leczenie skojarzone: połączenie chirurgii jako głównej metody terapeutycznej z chemio- i/lub radioterapią w różnych sekwencjach: leczenie przedoperacyjne (neoadiuwantowe), leczenie pooperacyjne (adiuwantowe).

Każdy z nowotworów układu pokarmowego ma inną biologię (inwazyjność), co w zasadniczy sposób wpływa na możliwości i skuteczność leczenia (z tej grupy najlepiej rokuje rak jelita grubego, najgorzej zaś rak trzustki).

Aktualne przeżycia 5-letnie w Polsce (dane opublikowane w 2014 r.) są następujące:

  • rak jelita grubego – mężczyźni 47,6%, kobiety 49,1%
  • rak żołądka – mężczyźni 16,4%, kobiety 19,8%
  • rak pęcherzyka żółciowego – mężczyźni 17,2%, kobiety 12,5%
  • rak trzustki – mężczyźni 8,5%, kobiety 9,1%
  • pierwotny rak wątroby – mężczyźni 8,8%, kobiety 13,2%
  • rak przełyku – mężczyźni 7,1%, kobiety 12,8%.


Z danych tych wynika, że współczesne możliwości skojarzonego leczenia w Polsce w przypadku złośliwych nowotworów układu pokarmowego o zaawansowaniu lokoregionalnym, zawsze stosowane z intencją wyleczenia, nie wpłynęły istotnie na poprawę 5-letniego przeżycia. Tak więc odpowiedź na pytanie postawione w tytule brzmi: stagnacja.

Analiza epidemiologiczna

Według ostatnich opublikowanych danych Krajowego Rejestru Nowotworów w Polsce1 nowotwory układu pokarmowego (rak przełyku, rak żołądka, rak trzustki, pierwotny rak wątroby, rak zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych, w tym rak pęcherzyka żółciowego, ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Współczesne możliwości leczenia skojarzonego złośliwych nowotworów układu pokarmowego w zależności od specyfiki narządowej

Na rycinach 2-5 przedstawiono możliwości leczenia poszczególnych narządowych nowotworów układu pokarmowego w zależności od stopnia klinicznego zaawansowania TNM według UICC.

Aktualne wyniki leczenia nowotworów układu pokarmowego w Polsce

Aktualne wyniki leczenia nowotworów układu pokarmowego w postaci 5-letnich przeżyć opublikowane w Krajowym Rejestrze Nowotworów przedstawiono zbiorczo w tabeli 3.

Podsumowanie

Nowotwory układu pokarmowego o zaawansowaniu lokoregionalnym (leczenie z intencją wyleczenia) są wskazaniem do skojarzonego leczenia onkologicznego i w Polsce nadal stanowią nierozwiązany problem onkologiczny. Każdy [...]

Wniosek końcowy

Stosowane w Polsce metody skojarzonego leczenia w przypadku nowotworów złośliwych układu pokarmowego o zaawansowaniu lokoregionalnym nie wpłynęły znacząco na poprawę 5-letniego przeżycia, co jest [...]
Do góry