Temat numeru

Wytyczne ESVS 2019 dotyczące leczenia pacjentów z tętniakami aorty brzusznej i tętnic biodrowych – część I

dr hab. n. med. Jacek Wroński

Oddział Chirurgii Naczyniowej, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Lublinie

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Jacek Wroński, Oddział Chirurgii Naczyniowej, Wojewódzki Szpital, Specjalistyczny im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej, al. Kraśnicka 100, 20-718 Lublin, e-mail: Jacek.5996069@interia.pl

  • Najnowsze rekomendacje European Society for Vascular Surgery dla lekarzy leczących chorych cierpiących z powodu tętniaków aorty brzusznej i tętnic biodrowych
  • Dokument przygotowany przez grono ekspertów pod kierunkiem Andersa Wanhainena, opublikowany w czasopiśmie „European Journal of Vascular and Endovascular Surgery” [2019;57(1):8-93]1

Wprowadzenie

Członkowie Guideline Writing Committee zostali wybrani przez European Society for Vascular Surgery (ESVS) na reprezentantów lekarzy zajmujących się leczeniem chorych cierpiących z powodu tętniaków aorty brzusznej i tętnic biodrowych. Wszyscy członkowie podpisali się pod dokumentem końcowym, który następnie został poddany ocenie przez niezależnych ekspertów, zaaprobowany i przesłany do redakcji czasopisma „European Journal of Vascular and Endovascular Surgery” (EJVES). Dokument był recenzowany przez 23 badaczy – w tym 11 członków komitetu ekspertów i 12 zewnętrznych ekspertów z całego świata.

Założenia wytycznych

ESVS tworzy wytyczne w celu ukierunkowania postępowania z chorymi leczonymi z powodu tętniaków aorty brzusznej i tętnic biodrowych. Pierwszy dokument towarzystwa dotyczący diagnostyki i leczenia tętniaków aorty brzusznej został opublikowany w suplemencie EJVES w 2011 roku jako efekt pracy zespołu ekspertów pod przewodnictwem Fransa Molla. W 2015 roku w celu uaktualnienia wytycznych powołano komitet pod kierownictwem Philippe’a Kolha.

Obecne wytyczne istotnie różnią się od dotychczasowych. W porównaniu z rekomendacjami z 2011 roku zawarto w nich nowe rozdziały dotyczące tętniaków okołonerkowych, izolowanych tętniaków tętnic biodrowych, tętniaków mykotycznych i zapalnych oraz postępowania u chorych ze współistniejącymi chorobami nowotworowymi. Uwzględniono nowe metody leczenia, takie jak: stosowanie stentgraftów fenestrowanych (fEVAR – fenestrated endovascular aneurysm repair), stentgraftów kominowych (chEVAR – chimney endovascular aneurysm repair) i systemów EVAS (endovascular aneurysm sealing). Przedstawiono także aktualne poglądy na standardy ośrodków i logistykę pacjentów.
Po raz pierwszy opracowano wytyczne dotyczące stosowania endowaskularnego zaopatrywania tętniaka aorty brzusznej (EVAR – endovascular aortic aneurysm repair) jako metody z wyboru w leczeniu pękniętych tętniaków aorty brzusznej (rAAA – ruptured abdominal aortic aneurysm), a także rekomendacje dotyczące zmniejszenia częstotliwości kontroli pooperacyjnych. Określono także zasady postępowania z chorymi z małymi tętniakami aorty i poszerzeniami aorty brzusznej.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Gradacja zaleceń w rekomendacjach

Gradacja zaleceń została oparta na aktualnej gradacji używanej przez European Society of Cardiology od 2014 roku (tab. 1 i 2).

Wymagania dla ośrodków

Prawidłowe postępowanie z chorymi wymagającymi leczenia tętniaków aorty brzusznej wymaga od ośrodków optymalnej i nowoczesnej taktyki oraz wymusza na nich odpowiednią organizację pracy. [...]

Jakość postępowania

Ponad 40 lat temu American Heart Association’s Committee on Vascular Surgery określił minimalne normy dotyczące sposobów działania chirurgów naczyniowych w kierunku standaryzowania [...]

Podsumowanie

Szczegółowe omówienie, na które zasługuje przedstawiany dokument ESVS, przekroczyłoby ramy wydawnicze niniejszego czasopisma. Opracowujący wytyczne uznał zatem, że należy przedstawić 125 [...]

Do góry