World Health Organization za początek starości uznaje ukończenie 60 roku życia i dzieli starość na trzy okresy: wiek podeszły (do 75 roku życia), wiek starczy (75-90 lat), wiek sędziwy (≥90 lat)¹. W naukach medycznych za początek starości przyjmuje się ukończenie 65 roku życia, choć w większości prowadzonych badań widoczna jest tendencja do przesuwania tej granicy powyżej 70 lat.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego osoby powyżej 65 roku życia stanowiły w Polsce w 2020 roku 16,2% populacji. Prognozuje się, że w 2035 roku odsetek ten wyniesie 23,2%. Szczególnie istotne będzie podwojenie liczby osób powyżej 80 roku życia z 3,5% do 7,2% populacji¹. Efektem tego jest i będzie coraz częstszy kontakt chirurgów z pacjentami z najstarszych grup wiekowych.

Wśród pacjentów onkologicznych 2/3 chorych na nowotwory ma 65 lat lub więcej, a większość powikłań pooperacyjnych dotyczy właśnie tej grupy wiekowej. Czym w takim razie jest chirurgia onkogeriatryczna? Osobiście definiuję ją jako interdyscyplinarną dziedzinę wiedzy obejmującą: pogłębioną ocenę przedoperacyjną (zarówno dotyczy to samego nowotworu, jak i przede wszystkim samego pacjenta [całościowa ocena geriatryczna; comprehensive geriatric assessment]), zindywidualizowane planowanie leczenia, etap przygotowania do operacji, dobór odpowiednich technik operacyjnych oraz adekwatną opiekę pooperacyjną u osób starszych z chorobami nowotworowymi. Kluczowymi elementami chirurgii onkogeriatrycznej jest świadomość następujących faktów:

Pacjent powyżej 65 roku życia to nie jest „starszy dorosły” i rutynowe postępowanie może nie przynieść spodziewanego efektu, a jedynie zwiększyć ryzyko zgonu, powikłań, niepełnosprawności oraz instytucjonalizacji.

Tempo starzenia się ma charakter indywidualny i nie jest jednakowe w odniesieniu do poszczególnych narządów i układów. Dlatego wiek kalendarzowy i wiek biologiczny się różnią, a im pacjent jest starszy, tym różnice te pogłębiają się coraz bardziej.

Konieczna jest rozszerzona i pogłębiona ocena przedoperacyjna (całościowa ocena geriatryczna) pacjentów w wieku podeszłym.

Pacjenci bez zespołu kruchości, niezależnie od wieku kalendarzowego, mogą być leczeni jak pacjenci z młodszych grup wiekowych.

Standardowe leczenie operacyjne osób z zespołem kruchości prowadzi do nieakceptowalnych wyników. Konieczne jest więc indywidualne podejście w zakresie wszystkich elementów chirurgii onkogeriatrycznej.