O sukcesie leczenia operacyjnego decydują dwa czynniki: właściwe pod względem technicznym przeprowadzenie zabiegu przez chirurga oraz zdolność organizmu do zagojenia zespoleń i ran. Leczenie chirurgiczne to z perspektywy organizmu człowieka znaczny wysiłek, uraz i obciążenie, zarówno w ujęciu energetycznym, metabolicznym, jak i czynnościowym. Prehabilitacja jest kompleksowym przygotowaniem pacjenta do zabiegu operacyjnego. Uwzględnia ona: postępowanie dietetyczne, aktywność fizyczną oraz wsparcie psychologiczne. Dostosowane do potrzeb i możliwości chorego leczenie żywieniowe, którego celem jest poprawa jego stanu odżywienia i ogólnej kondycji, pozwala na poprawę wyników leczenia, a w szczególności na redukcję śmiertelności i ryzyka powikłań okołooperacyjnych, przyspieszenie rekonwalescencji oraz skrócenie czasu hospitalizacji, a także na obniżenie kosztów leczenia. W diecie pacjenta przygotowywanego do zabiegu kluczowe znaczenie mają zarówno odpowiednia podaż energii i białka, jak i zapewnienie prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego poprzez suplementację składników o działaniu immunomodulującym.

Leczenie chirurgiczne a stan odżywienia i postępowanie dietetyczne

Uraz związany z interwencją chirurgiczną indukuje wiele reakcji metabolicznych, hormonalnych i immunologicznych. Stan ten wiąże się z nasileniem katabolizmu (dodatkowo wzmaganego przez ewentualne unieruchomienie), wystąpieniem reakcji zapalnej ora...

Ocena stanu odżywienia

W Polsce od 1 stycznia 2012 roku istnieje ustawowy obowiązek przeprowadzania przesiewowej oceny stanu odżywienia przy przyjęciu do szpitala (z wyjątkiem szpitalnych oddziałów ratunkowych). Wymagane jest wykorzystanie Subjective Global Assessment (SGA) lub Nutritional Risk Score 2002 (NRS 2002). Za pomocą obu tych skal ocenia się masę ciała pacjenta oraz jej niezamierzoną utratę w ciągu ostatnich 3-6 miesięcy, a także nasilenie choroby podstawowej oraz jej wpływ na zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze. W skali SGA dodatkowo oceniane są: rodzaj stosowanej diety i zmiany w przyjmowaniu pokarmów, występowanie objawów ze strony przewodu pokarmowego, zmiany w aktywności fizycznej, występowanie obrzęków oraz utrata tkanki tłuszczowej i mięśniowej. Do rozpoznania niedożywienia zastosować można kryteria European Society for Clinical Nutrition and Metabolism (ESPEN)⁴ oraz opracowane przez międzynarodowy panel ekspertów kryteria Global Leadership Initiative on Malnutrition (GLIM)⁵. Zgodnie z wytycznymi ESPEN z zakresu leczenia żywieniowego w chirurgii⁶ oceny stanu odżywienia pacjenta należy dokonać zarówno w okresie przygotowawczym do zabiegu operacyjnego, jak i w okresie pooperacyjnym.