BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Od stomatologa dla dermatologów
Złuszczające zapalenie dziąseł u pacjentki zawodowo narażonej na lotne związki chemiczne
Lek. dent. Michalina Szymczak-Paluch1
Dr n. med. Ewa Sieńko2
Dr hab. med. Sebastian Kłosek1
Celem artykułu jest zaprezentowanie przypadku pacjentki diagnozowanej z powodu złuszczającego zapalenia dziąseł, którego manifestacja była zależna od narażenia zawodowego na lotne związki chemiczne. Ponadto zwrócono uwagę na potrzebę każdorazowego wnikliwego badania klinicznego, z uwzględnieniem narażenia na szkodliwe czynniki środowiskowe w pracy zawodowej pacjentów.
Złuszczające zapalenie dziąseł nie jest samodzielną jednostką chorobową, jednak może występować jako objaw jednej z wielu chorób. Wśród czynników etiologicznych wymienia się przewlekłe dermatozy, zaburzenia hormonalne, czynniki drażniące, choroby infekcyjne oraz etiologię idiopatyczną (tab. 1). Najczęstszymi dermatozami, w przebiegu których może wystąpić złuszczające zapalenie dziąseł, są:
- liszaj płaski (oral lichen planus – OLP),
- pemfigoid,
- pęcherzyca,
- rumień wysiękowy wielopostaciowy,
- toczeń rumieniowaty,
- przewlekłe wrzodziejące zapalenie jamy ustnej (CUS).
Warto zwrócić uwagę na możliwość wystąpienia wspomnianego objawu w odpowiedzi na czynniki drażniące, takie jak detergenty (laurylosiarczan sodu), które powszechnie występują w składzie większości dostępnych na rynku past do zębów i gotowych płynów do płukania jamy ustnej.[1-3]
Cechą charakterystyczną złuszczającego zapalenia dziąseł jest znaczne zaczerwienienie dziąsła brzeżnego wyrostka zębodołowego szczęki lub żuchwy. Dziąsła łatwo ulegają urazom i krwawią. Dziąsła mogą być bolesne przy dotyku oraz dawać objawy w postaci bólu i pieczenia bez wcześniejszej prowokacji.[2,4,5] Zmiany o charakterze złuszczającego zapalenia dziąseł obejmują tylko przedsionkową część dziąsła, która wygląda jak polakierowana i pokryta jest białymi tworami welonowatymi odpowiadającymi delikatnie złuszczającemu się nabłonkowi. Ze względu na znaczną bolesność i skłonność do krwawień prowokowanych nawet drobnym urazem często dochodzi do znacznych zaniedbań higienicznych i akumulacji płytki nazębnej, co w efekcie prowadzi do nasilenia zapalenia dziąseł i objawów pierwotnej choroby. Ponadto długotrwały proces związany z przewlekłym zaleganiem płytki bakteryjnej na zębach może objąć głębsze tkanki przyzębia z następową utratą zębów z przyczyn periodontologicznych.[6] Dlatego właśnie u pacjentów z objawem złuszczającego zapalenia dziąseł tak ważne są zalecenia higieniczne. Należy podkreślić, że złuszczające zapalenie dziąseł może być samodzielnym objawem występującym bez innych cech chorób w jamie ustnej.[7]
