• typ ciemieniuchy
• typ wyprzeniowy (ryc. 5).

Rycina 5. Łojotokowe zapalenie skóry – rozmieszczenie zmian skórnych¹

W typie ciemieniuchy charakterystyczne jest pojawienie się pierwszych objawów w obrębie owłosionej skóry głowy, w postaci różnie nasilonej ciemieniuchy, tj. grubo uwarstwionych, żółtych, tłustych, przylegających do skóry łusek na rumieniowym podłożu (ryc. 6-9)^1-3. Zmiany zaczynają się od okolicy ciemieniowej (stąd polska nazwa „ciemieniucha”) i mogą szybko się rozprzestrzeniać, obejmując całą powierzchnię skóry owłosionej na kształt kasku. Włosy mogą być zbite, splątane, sklejone w strupy, a ten typ zmian jest określany w piśmiennictwie jako strup mleczny (crusta lactea), czepiec kołyskowy (cradle cap) i czepek niemowlęcy. Objawom nie towarzyszy łysienie. Często zmiany rozprzestrzeniają się, zajmując czoło, brwi, powieki i okolicę nosa (ryc. 10-14). Zmiany w obrębie głowy wykazują z reguły minimalny stan zapalny^4,5.

Rycina 6. Tłusta, żółta łuska tworząca się na rumieniowym podłożu w obrębie owłosionej skóry głowy

Rycina 7. Żółta, tłusta łuska tworząca się na rumieniowym podłożu w obrębie owłosionej skóry głowy

Rycina 8. Grube uwarstwienie łuski łojowej na rumieniowym podłożu w obrębie owłosionej skóry głowy

Rycina 9. Gruba, żółta, tłusta łuska tworząca czepiec kołyskowy

Rycina 10. Żółta, tłusta łuska łojotokowa w obrębie czoła, powiek i łuków brwiowych noworodka

Rycina 11. Żółta, tłusta łuska łojotokowa w obrębie czoła, łuków brwiowych i powiek noworodka

Rycina 12. Tłusta łuska łojotokowa w obrębie czoła, łuków brwiowych i na powiekach niemowlęcia, pojedyncze tarczki łojotokowe na policzkach

Rycina 13. Grubo uwarstwiona łuska łojotokowa w obrębie czoła i powiek niemowlęcia

Rycina 14. Drobna łuska łojotokowa na czole, powiekach i twarzy niemowlęcia; widoczne także plamy łososiowe na czole i powiece

Drugim rodzajem łojotokowego zapalenia skóry jest typ wyprzeniowy. W tym wypadku zmian powinno się szukać w obrębie fałdów skórnych. Najczęściej zaczynają się one w okolicy fałdów pachwinowych (ryc. 15), bruzdy międzypośladkowej, krocza i pośladków, co może kojarzyć się z obrazem „pupy pawiana” (ryc. 2-4, 16, 17). Zmiany mogą zajmować również inne fałdy: szyjny, zauszne, pachowe, podkolanowe, okolicę pępka; znacznie rzadziej zgięcia łokciowe i podkolanowe oraz przylegające części fałdów skóry na kończynach tworzące się w pulchnościach skóry niemowląt (ryc. 18-21). Obszary dotknięte zmianami mają intensywny, żywoczerwony kolor oraz żółtawą, lśniącą, tłustą powierzchnię^4,5.

Rycina 15. Żywoczerwone, wyraźnie odgraniczone, lśniące ogniska łojotokowego zapalenia skóry w obrębie fałdów pachwinowych u niemowlęcia

Rycina 16. Łojotokowe zapalenie skóry o typie wyprzeniowym w fałdach pachwinowych, przechodzące na cały obszar okolicy pieluszkowej

Rycina 17. Łojotokowe zapalenie skóry ze zmianami przechodzącymi na skórę poza fałdami – obraz z tyłu (jak „pupa pawiana”)

Rycina 18. Żywoczerwone, lśniące ogniska w fałdzie szyjnym i za uszami u miesięcznego niemowlęcia

Rycina 19. Łojotokowe zapalenie skóry o typie wyprzeniowym w fałdzie pachowym u niemowlęcia