Według klasycznego badania Framingham ryzyko sercowo-naczyniowe u pacjentów z cukrzycą było dwu- czterokrotnie większe w porównaniu z osobami z prawidłowymi wartościami glikemii, niezależnie od chorób towarzyszących. Dobrym predykatorem wzrostu ryzyka sercowo-naczyniowego była hemoglobina glikowana jako wskaźnik wyrównania glikemii. U pacjentów z hemoglobiną glikowaną już powyżej 5,5 proc. ryzyko sercowo-naczyniowe istotnie wzrastało.

Bliski związek cukrzycy i niewydolności serca znany jest od wielu lat. U podłoża tego zjawiska leży wiele mechanizmów. W badaniu Framingham Heart Study cukrzyca była silnym i niezależnym czynnikiem ryzyka rozwoju niewydolności serca, prowadzącym do gorszego rokowania. Ryzyko rozwoju niewydolności serca było 2,4 (u mężczyzn) i 5 razy (u kobiet) wyższe niż u pacjentów bez cukrzycy. Częstość występowania samej kardiomiopatii cukrzycowej, której nie towarzyszą nadciśnienie, choroba wieńcowa i niewydolność nerek, u chorych z cukrzycą szacuje się na około 12 proc. Dlatego pojęcie kardiomiopatii cukrzycowej w środowisku diabetologicznym i kardiologicznym pojawia się coraz częściej. Jednak wyodrębnienie osobnej jednostki chorobowej pozostaje nadal dyskusyjne.

Definicja

W kardiomiopatii możemy wyróżnić dwa typy: pierwotną, kiedy czynność mięśnia sercowego pogarsza się poprzez uszkodzenie struktury serca samej w sobie, oraz kardiomiopatię wtórną, która stanowi objaw choroby ogólnoustrojowej.[2] Kardiomiopatia cukrzycowa, czyli choroba serca u pacjenta z cukrzycą, charakteryzuje się poszerzeniem i przerostem lewej komory, z towarzyszącą rozkurczową lub skurczową dysfunkcją lewej komory serca, niezależnie od niedokrwienia, nadciśnienia tętniczego czy wad zastawkowych serca.[3] Cukrzyca może prowadzić do niewydolności serca nie tylko poprzez zwiększenie ryzyka sercowo-naczyniowego, tj. progresji choroby wieńcowej (makroangiopatii), ale także poprzez bezpośredni szkodliwy wpływ na komórki mięśnia sercowego. Kardiomiopatia cukrzycowa nie ma jednak jednej określonej definicji. Po raz pierwszy to pojęcie pojawiło się w 1972 roku za sprawą Rublera i wsp. Opisano wówczas przypadki niewydolności serca u pacjentów z cukrzycą, u których nie można było wytłumaczyć dysfunkcji serca występowaniem nadciśnienia tętniczego, wady zastawkowej serca bądź wady wrodzonej, obecnością choroby wieńcowej czy poalkoholowym uszkodzeniem serca.[4]