Prawo dla diabetologa
Wybór leku refundowanego w świetle kontroli NFZ
Dr n. prawnych Urszula Drozdowska
Zgodnie z art. 24 ust. 1 Ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta[1] podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych są zobowiązane prowadzić, przechowywać i udostępniać dokumentację medyczną oraz zapewnić ochronę danych zawartych w dokumentacji. Obowiązek ten potwierdza także przepis art. 41 ust. 1 Ustawy z dnia 5 grudnia 1996 roku o zawodach lekarza i lekarza dentysty,[2] stwierdzając, iż lekarz ma obowiązek prowadzenia indywidualnej dokumentacji medycznej.
Wymienione przepisy jednoznacznie wskazują, iż obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej ma charakter uniwersalny – w tym sensie, iż dotyczy wszystkich podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych, niezależnie od tego, czy podstawą ich udzielania jest umowa z NFZ (dotycząca świadczeń gwarantowanych), czy też umowa z pacjentem (dotycząca świadczeń komercyjnych).
Na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 30 ust. 1 ww. ustawy o prawach pacjenta minister właściwy ds. zdrowia szczegółowo określił w drodze rozporządzenia rodzaje i zakres dokumentacji oraz sposób jej przetwarzania, uwzględniając specyfikę podmiotów zobowiązanych do jej prowadzenia.[3]
W związku z powyższym zasady prowadzenia dokumentacji medycznej są zróżnicowane w zależności od tego, czy mamy do czynienia z podmiotem leczniczym prowadzącym szpital, czy np. podmiotem udzielającym ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych. Lekarz specjalista z zakresu diabetologii może udzielać świadczeń zdrowotnych zarówno w szpitalu, jak i w ramach przychodni ambulatoryjnej, może też prowadzić indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską. Świadczenia zdrowotne mogą być udzielane pacjentom na podstawie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (umowa z NFZ) oraz komercyjnie (umowa z pacjentem). W tym drugim przypadku – udzielania świadczeń poza system powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego – lekarze są często stroną innego stosunku prawnego: umowy upoważniającej do wystawiania recept na leki refundowane. Ta ostania umowa może także zaistnieć w wersji pro auctore/pro familia, gdy lekarz zostaje upoważniony do wystawiania recept dla siebie, ewentualnie małżonka, zstępnych lub wstępnych w linii prostej oraz rodzeństwa. We wszystkich tych przypadkach dokumentacja medyczna może zostać poddana kontroli NFZ.
Jaką dokumentację należy prowadzić?
Rodzaj i sposób prowadzonej dokumentacji medycznej jest uzależniony od specyfiki wykonywanych świadczeń zdrowotnych.
Podmiot leczniczy udzielający świadczeń ambulatoryjnych sporządza i prowadzi dokumentację indywidualną wewnętrzną w formie historii zdrowia i choroby, a także zewnętrzną:
