BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Opis przypadku
Wybrane schorzenia o podłożu autoimmunologicznym
Prof. dr hab. med. Ewa Otto-Buczkowska
Współwystępowanie schorzeń o podłożu autoimmunologicznym z cukrzycą jest znane od dawna. Najczęściej rozpoznawane było u pacjentów młodocianych z klasyczną postacią cukrzycy typu 1. Pamiętać jednak należy, że cukrzyca o podłożu autoimmunologicznym występować może również u starszych pacjentów jako tzw. cukrzyca typu LADA (latent autoimmune diabetes in adults). Ta postać cukrzycy ujawnia się zwykle u osób między 25-30 a 55. r.ż. Rozwój tej postaci cukrzycy jest zwykle powolny, stąd też ciągle jeszcze jest nieprawidłowo diagnozowana, a co za tym idzie – nie tak jak trzeba leczona.[1,2]
To przeciągnięcie się w czasie prawidłowej diagnozy cukrzycy typu LADA skutkuje często bardzo znaczną zwłoką we wdrożeniu prawidłowej terapii, ale także częstym opóźnieniem diagnozy towarzyszących schorzeń o podłożu autoimmunologicznym.
Procesy autoimmunologiczne u osób dorosłych rozwijają się zwykle wolniej niż u dzieci i młodzieży, u których dynamika ich rozwoju jest na ogół bardzo duża.
Zasady diagnozowania schorzeń towarzyszących klasycznej cukrzycy typu 1 u pacjentów w grupie rozwojowej są dość dokładnie określone.[3-6]
Najczęstsze choroby z autoagresji
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, wskazania te dotyczą głównie schorzeń tarczycy oraz celiakii. Zasadą jest przeprowadzanie badań przesiewowych w chwili rozpoznania cukrzycy o podłożu autoimmunologicznym. Wskazania do powtarzania badań zależą od uzyskanych wyników. Zwykle powtarzane są co rok. Pamiętać przy tym należy o możliwości występowania również innych schorzeń autoimmunologicznych.
Procesy autoimmunologiczne prowadzące do destrukcji komórek β trzustki mogą dotyczyć także innych narządów.
Najczęstszymi chorobami z autoagresji, towarzyszącymi cukrzycy o podłożu autoimmunologicznym, są:
- autoimmunologiczne choroby tarczycy,
- choroba trzewna,
- zapalenie błony śluzowej żołądka.[7]
Rzadziej spotyka się chorobę Addisona. Jest to pierwotna niedoczynność kory nadnerczy, która może być stanem zagrożenia życia.
Wśród innych schorzeń o podłożu autoimmunologicznym mogących towarzyszyć cukrzycy wymienić należy zaburzenie funkcji przytarczyc, bielactwo, a także autoimmunologiczne zapalenie stawów.
Każda z tych jednostek wiąże się z obecnością narządowo swoistych przeciwciał, których oznaczanie może mieć istotne znaczenie w diagnostyce laboratoryjnej oraz badaniach przesiewowych wykonywanych u osób z już rozpoznaną cukrzycą. Pamiętać jednak należy, że czasem ujawnienie się tych schorzeń może wyprzedzać pojawienie się cukrzycy.
