Stratyfikacja ryzyka

Wskaźnikami uszkodzenia nerek są:

• albuminuria,
• aktywny osad moczu,
• dyselektrolitemia związana z uszkodzeniem cewek nerkowych,
• nieprawidłowości w obrazie histopatologicznym bioptatu nerki,
• nieprawidłowości w strukturze nerek w badaniach obrazowych.

Za upośledzoną czynność nerek uznaje się eGFR <60 ml/min/1,73 m² (kategorie G3a-G5). W przypadku niestwierdzenia uszkodzenia nerek kategorie G1 i G2 nie spełniają kryteriów PChN. Pełne rozpoznanie PChN zawiera nazwę choroby nerek (przyczynę PChN, jeżeli jest znana) wraz z odpowiednią kategorią G i A. Do najczęstszych przyczyn PChN należą:

• cukrzycowa choroba nerek,
• pierwotne kłębuszkowe zapalenia nerek,
• nefropatia nadciśnieniowa,
• cewkowo-śródmiąższowe choroby nerek,
• wielotorbielowatość nerek.

Wśród rzadziej występujących przyczyn wymienia się np. nefropatię zaporową lub niedokrwienną, glomerulopatie wtórne do układowych chorób tkanki łącznej oraz amyloidozę.[2]

Oceniając rokowanie u chorych z PChN, należy zwrócić uwagę na następujące czynniki przyspieszające postęp choroby:

• przyczynę,
• wiek i płeć,
• pochodzenie etniczne,
• czynniki socjoekonomiczne,
• długotrwałe narażenie na leki nefrotoksyczne,
• palenie tytoniu,
• choroby towarzyszące, w tym przede wszystkim nadciśnienie tętnicze lub inne choroby układu krążenia, cukrzycę, dyslipidemię i otyłość.

Stratyfikacji ryzyka dokonuje się na podstawie kategorii G i A, a wraz ze zmniejszeniem filtracji kłębuszkowej i zwiększeniem albuminurii rokowanie pacjentów znacznie się pogarsza (tab. 1).

Oznaczenie stężenia kreatyniny w surowicy oraz eGFR i albuminurii u pacjentów małego i średniego ryzyka można wykonywać raz w roku. U pacjentów wysokiego ryzyka oznaczenia takie wykonujemy 2 razy w roku, u chorych bardzo wysokiego ryzyka minimum 3 razy w roku, u chorych w kategorii G5 co najmniej raz na 3 miesiące. Wraz z postępem przewlekłej choroby nerek w celu dalszego leczenia pacjenci powinni być skierowani do specjalisty nefrologa (tab. 2).[2]