BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Meandry diabetologii
Mikrobiota jelitowa – jej związki z autoimmunizacją komórek β
Dr n. med. Mirosława Gałecka
Dr n. biol. Anna M. Basińska
Mgr Anna Bartnicka
Coraz częściej dyskutowana jest rola mikrobioty jelitowej w patogenezie cukrzycy. Ponieważ autochtoniczna mikroflora jelitowa odpowiada za metabolizm substancji pokarmowych (węglowodanów i tłuszczów), jak również wykazano związek poszczególnych rodzajów bakterii z określonymi funkcjami układu pokarmowego i immunologicznego, teoria ta wydaje się zasadna.[1] W związku z tym uznano za celowe zdefiniowanie roli mikrobioty jelitowej u chorych na cukrzycę.
Badania wykazały, iż mikrobiota kształtuje się od poczęcia, przez życie płodowe (kontakt z DNA matczynych bakterii) oraz przez pierwszych 2-5 lat (zasiedlanie przez poszczególne szczepy bakterii), a szczególne istotny dla kolonizacji niemowlęcia jest rodzaj porodu i karmienia. Poród naturalny oraz karmienie piersią pozwalają przekazać florę bakteryjną matki wraz z potrzebnymi noworodkowi bakteriami i substancjami stymulującymi rozwój tych bakterii.[1] Co więcej, wykazano związek między cięciem cesarskim a zapadalnością na cukrzycę typu 1.[2]
Drobnoustroje modyfikują cukrzycę
Ponieważ układ immunologiczny odgrywa kluczową rolę w rozwoju cukrzycy o podłożu autoimmunizacyjnym, a mikrobiota jelitowa moduluje działanie układu nabłonka jelitowego, w tym komórek odpornościowych, np. komórek M, makrofagów i komórek dendrytycznych, rozpoczęto badania na zwierzętach, które wykazały, że zmiany w mikrobiocie jelita mają wpływ na rozwój cukrzycy typu 1.
Ponadto stwierdzono, że drobnoustroje kolonizujące jelito mogą modyfikować częstość występowania cukrzycy autoimmunologicznej u zwierząt modelowych. Badania prowadzone z udziałem dzieci wskazują, że podwyższona liczba bakterii Bacteroides z obniżeniem liczby Bifidobacterium, przy jednoczesnym spadku ogólnej różnorodności bakterii oraz niedoborze bakterii produkujących maślan w mikrobiocie jelitowej, wykazuje związek z autoimmunizacją komórek β i cukrzycy typu 1.[3]
Badania porównawcze mikroflory jelitowej u dorosłych mężczyzn z cukrzycą typu 2 i o zróżnicowanym wskaźniku BMI oraz zdrowych wykazały różnice w strukturze ilościowej i jakościowej mikrobioty. Diabetycy mieli obniżoną ilość bakterii Firmicutes oraz Clostridiaceae w porównaniu z grupą kontrolną. Ponadto stosunek grup bakterii Bacteroidetes do Firmicutes był pozytywnie skorelowany ze stężeniem glukozy w osoczu oraz negatywnie związany z wartością wskaźnika masy ciała (BMI). Podobnie klasa Betaproteobacteria była pozytywnie skorelowana ze stężeniem glukozy w osoczu.[4]
W badaniu Cani i wsp.[5] autorzy zaproponowali hipotezę łączącą choroby metaboliczne z obecnością bakterii gram-ujemnych w jelitach oraz dietą wysokotłuszczową. Mikroflora jelitowa pacjentów z cukrzycą typu 2 charakteryzowała się większą ilością b...