Co to jest makroangiopatia?

Utrzymujące się przez długi czas wysokie stężenie glukozy we krwi prowadzi do hiperglikemii, co wpływa bardzo niekorzystnie na naczynia tętnicze. Z czasem ulegają one trwałemu uszkodzeniu, co określa się terminem medycznym makroangiopatia (makro – duże; angio – naczynia; patia – patologia dużych i średnich naczyń krwionośnych). Najczęściej choroba wynika ze źle lub długo leczonej cukrzycy.

Jakie naczynia atakuje choroba?

W zależności od rozmiaru naczyń, powikłania cukrzycy dzielimy na makroangiopatyczne, i dotyczą wtedy średnich i dużych tętnic oraz mikroangiopatyczne, gdy rozwijają się w małych tętniczkach.

Dlaczego moje tętnice stają się kruche i wąskie?

Miażdżyca jest procesem zachodzącym w tętnicach wraz ze starzeniem się organizmu. W cukrzycy, a nawet już w stanie przedcukrzycowym, proces miażdżycy jest znacznie bardziej nasilony i szybciej postępujący. Struktura wyściełająca tętnice to śródbłonek naczyniowy, bardzo wrażliwy na działanie wysokich stężeń glukozy. Od jego uszkodzenia rozpoczyna się rozwój miażdżycy. Uszkodzenia śródbłonka prowadzą do wykrzepiania krwi w świetle tętnic. Zniszczony śródbłonek odsłania głębiej położone warstwy tętnic, które także ulegają uszkodzeniu – dochodzi do przebudowy naczyń, z gromadzeniem w ich ścianach lipidów i komórek zapalnych oraz włóknienia. Tętnice stają się sztywne, kruche, podatne na tworzenie skrzeplin, co prowadzi do znacznego zwężenia lub zamknięcia światła naczynia, a następnie do niedokrwienia tkanek i narządów.

Co to są czynniki ryzyka i kogo dotyczą?

U chorych z cukrzycą znacznie częściej kumulują się inne czynnika ryzyka miażdżycy:

• otyłość,
• nadciśnienie tętnicze,
• podwyższenie cholesterolu frakcji LDL i triglicerydów, nasilających miażdżycę,
• obniżenie stężenia cholesterolu frakcji HDL, przeciwdziałającej miażdżycy.

Innym, niezależnym od cukrzycy, ale bardzo silnym czynnikiem ryzyka miażdżycy jest palenie tytoniu. Dlatego szczególnie mocno namawiam osoby z cukrzycą do porzucenia palenia. Miażdżyca w tętnicach chorych na cukrzycę jest znacznie bardziej agresywna niż w populacji osób bez cukrzycy.

Zmiany miażdżycowe u osób z cukrzycą w porównaniu z populacją ogólną:

• pojawiają się wcześniej,
• szybciej postępują,
• są bardziej nasilone i rozsiane,
• dotyczą naczyń o mniejszej średnicy,
• prowadzą do przebudowy wszystkich warstw ściany tętnicy,
• charakteryzują się wzmożonym wapnieniem tętnic.

Jakie tętnice są najbardziej narażone?

Zmiany miażdżycowe u chorych na cukrzycę zajmują szczególnie:

• tętnice wieńcowe, odżywiające mięsień sercowy,
• tętnice szyjne pozaczaszkowe, zaopatrujące w krew mózg,
• tętnice kończyn dolnych.

Dlaczego mała blaszka stwarza duży problem??

Zajęcie tętnic wieńcowych miażdżycą przejawia się bólami zamostkowymi, zwanymi inaczej dławicowymi, które są objawem niedokrwienia mięśnia sercowego. Ból wyzwalany jest przez wytężony wysiłek fizyczny, gdy rośnie obciążenie serca pracą i większe jest jego zapotrzebowanie na tlen.

Przy zaawansowanych zmianach miażdżycowych ból występuje już przy niewielkim wysiłku lub nawet w spoczynku. Gdy zwężeniu światła tętnicy wieńcowej przez blaszkę miażdżycową towarzyszy proces wykrzepiania, w krótkim czasie może dojść do zamknięcia się światła tętnicy i braku dopływu krwi do części mięśnia sercowego, czyli zawału serca.

Jak przebiega choroba?

Należy podkreślić, ze u chorych z cukrzycą, zwłaszcza długotrwałą i źle wyrównaną, niedokrwienie i zawał mięśnia sercowego mogą przebiegać bez bólu, co związane jest z uszkodzeniem nerwów przewodzących wrażenia bólowe przez wysokie stężenia glukozy.