W populacji dziecięcej najbardziej powszechnie występującym typem cukrzycy jest typ 1 (DMT1), który stanowi >90% zachorowań. W Polsce obserwuje się obecnie dramatyczny wzrost liczby zachorowań na DMT1, nawet o ok. 300% w ciągu ostatnich dwóch dekad. Największa dynamika wzrostu zachorowań obejmuje najmłodszą grupę wiekową – dzieci do 9 r.ż.¹.

W ostatnich latach, w związku z narastającą epidemią otyłości wśród dzieci, rośnie również zachorowalność na cukrzycę typu 2 (DMT2). Wśród czynników ryzyka rozwoju DMT2 wyróżnia się: otyłość, insulinooporność, cukrzycę u krewnych, czynniki środowiskowe, takie jak nieprawidłowe odżywianie lub siedzący tryb życia, oraz czynniki prenatalne, np. niedożywienie w okresie płodowym. Płeć żeńska jest bardziej predysponowana do rozwoju DMT2 i u części pacjentek współwystępuje z zespołem policystycznych jajników².

Z uwagi na coraz częstsze współwystępowanie autoimmunologicznego podłoża cukrzycy z nadwagą i otyłością, narasta trudność z odróżnieniem DMT1 od DMT2. Czasami mieszany typ choroby określa się jako „cukrzycę typu 1,5” lub „cukrzycę podwójną”. Według wytycznych, u każdego pacjenta z przynajmniej jednym dodatnim autoprzeciwciałem, nawet przy równoczesnej obecności fenotypu typowego dla DMT2, powinno się rozpoznać DMT1. Ponadto badania dowodzą, że patofizjologia „cukrzycy typu 1,5” jest bardziej zbliżona do DMT1³.

Wśród rzadszych typów cukrzycy stwierdzanych u dzieci i młodych dorosłych wyróżnia się MODY (Maturity Onset Diabetes of the Young). Choroba rozwija się w wyniku mutacji genetycznych powodujących defekt komórek β wysp trzustki. Wyróżnia się 11 typów MODY, z czego typ 2 (mutacja genu glukokinazy) i typ 3 (mutacja genu HNF1A) są najczęstsze. W Polsce pacjenci z cukrzycą MODY stanowią 3,1-4,2% chorych na cukrzycę⁴.

Współczesna terapia dziecka z DMT1

Celem leczenia cukrzycy jest uzyskanie prawidłowego rozwoju fizycznego i odpowiedniego przebiegu dojrzewania dziecka, przy zapewnieniu możliwego komfortu życia pacjenta i jego rodziny, a także stworzenie środowiska podobnego do tego, w którym funkcjonują jego zdrowi rówieśnicy. Utrzymanie normoglikemii pozwala na zmniejszenie ryzyka powikłań ostrych i przewlekłych.

Dla pacjentów z DMT1 Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) określiło wartości docelowe glikemii na czczo i przed posiłkami jako 80-110 mg/dl (4,4-6,1 mmol/l), a 2 godziny po rozpoczęciu posiłku <140 mg/dl (7,8 mmol/l)4.