BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Unikamy powikłań
Zapalenie kości w zespole stopy cukrzycowej
dr n. med. Maciej Pawłowski
lek. Anna Durma
prof. dr hab. n. med. Katarzyna Cypryk
- Czy istnieje złoty standard diagnostyczny zakażenia kości?
- Od czego zależą indywidualne decyzje terapeutyczne?
- Od czego zależy okres stosowania antybiotykoterapii?
- Droga dożylna czy doustna – która z form podania leku daje większe korzyści?
- Kiedy wdrożyć leczenie chirurgiczne?
Zespół stopy cukrzycowej jest powikłaniem o szerokim spektrum objawów, począwszy od nadmiernego rogowacenia, deformacji, modzeli przez owrzodzenia, aż do zakażenia głębokich struktur stopy, martwicy.
Zakażenie tkanek jest najczęstszą przyczyną hospitalizacji pacjentów z zespołem stopy cukrzycowej. W znacznej części przypadków może dotyczyć kości. Jest to jedno z najpoważniejszych powikłań cukrzycy, wymagające długotrwałego leczenia, często interwencji chirurgicznej. Powstaje najczęściej jako następstwo przewlekających się infekcji. W przypadku gdy zajęte są kości, ryzyko amputacji kończyny dolnej jest nawet cztery razy wyższe1,2.
PRZYPADEK 1
74-letni pacjent chorujący od wielu lat na cukrzycę typu 2 (DMT2) został skierowany do kliniki diabetologii z powodu obrzęku, zaczerwienienia palucha prawej stopy z wyciekiem treści ropnej z okolicy stawu śródstopno-paliczkowego (ryc. 1). Kilkanaście tygodni wcześniej utworzył się modzel, który pacjent usuwał domowymi sposobami, m.in. poprzez moczenie nóg, samodzielne wycinanie. Po kilku dniach powstało niewielkie owrzodzenie, następnie doszło do zakażenia objawiającego się zaczerwienieniem i obrzękiem. Mężczyzna zgłosił się do lekarza po kilkunastu dniach, zalecono codzienną zmianę opatrunku oraz antybiotyk na pięć (sic!) dni. Wizyta kontrolna została wyznaczona za dwa tygodnie. Po początkowej poprawie nastąpił nawrót dolegliwości. Pacjent zgłosił się ponownie do lekarza, tym razem do dermatologa, który zalecił antybiotyk ponownie na pięć (sic!) dni oraz maści. Ponownie po początkowej poprawie nastąpił nawrót dolegliwości, tym razem z wyciekiem treści ropnej. W wykonanym zdjęciu RTG zobrazowano cechy destrukcji stawu śródstopno-paliczkowego palucha w przebiegu zakażenia kości tworzących staw (ryc. 2).
Podobne historie zdarzają się powszechnie. Z jednej strony są to zaniedbania ze strony pacjenta, m.in. odkładanie wizyty u lekarza, czekanie aż samo przejdzie, próby samodzielnego leczenia. Z drugiej strony mamy niewłaściwe postępowanie terapeutyczne, zbyt odległe wizyty kontrolne. To wszystko powoduje rozwój powikłań wymagających długotrwałego, skomplikowanego leczenia, nierzadko amputacji.
