Prewencja sercowo-naczyniowa
Ryzyko sercowo-naczyniowe u pacjentów z cukrzycą
lek. Jan W. Pęksa
prof. dr hab. n. med. Danuta Czarnecka
- Cukrzyca jako jeden z najważniejszych czynników podwyższających ryzyko wystąpienia ostrego zespołu wieńcowego, udaru, niewydolności serca i chorób naczyń obwodowych
- Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego według skali SCORE i miejsce pacjenta z cukrzycą w tej klasyfikacji
- Cele terapeutyczne i leczenie chorych obciążonych wysokim lub bardzo wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym (w tym pacjentów z rozpoznaną cukrzycą)
Wprowadzenie
Jako że choroby sercowo-naczyniowe stanowią główną przyczynę zgonów w państwach Unii Europejskiej, w tym w Polsce, niezwykle ważne jest ich wczesne wykrywanie i odpowiednie leczenie. Profilaktyka i terapia tych chorób opiera się w pierwszym kroku na ocenie całkowitego ryzyka sercowo-naczyniowego danego pacjenta, a następnie na modyfikacji określonych czynników ryzyka. Jednym z najważniejszych elementów charakterystyki pacjenta, istotnie podwyższających ryzyko wystąpienia ostrych zespołów wieńcowych, udaru, niewydolności serca oraz chorób naczyń obwodowych o etiologii miażdżycowej, jest obecność zaburzeń gospodarki węglowodanowej (cukrzycy)1-4.
Na podstawie danych zgromadzonych przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) oraz Główny Urząd Statystyczny (GUS) stwierdzono, że w Polsce w 2018 r. 2,9 mln dorosłych osób chorowało na cukrzycę. Odpowiadało to 9,1% dorosłych mieszkańców naszego kraju. W tym roku na cukrzycę chorowało 1,3 mln dorosłych mężczyzn (8,6% całkowitej liczby mężczyzn) oraz 1,6 mln dorosłych kobiet (9,5% całkowitej liczby kobiet). Należy podkreślić, że w porównaniu z rokiem 2013 odsetek osób dorosłych z cukrzycą znacznie się zwiększył – z 7,9% do wspomnianych 9,1%. Taka tendencja przekłada się na rosnący koszt świadczeń zdrowotnych wykonywanych u osób z cukrzycą, a także na wzrost kosztów zakupu określonych wyrobów medycznych i leków5-7.
W niniejszej pracy omówiono metody oceny ryzyka sercowo-naczyniowego, a także sposoby terapii w zależności od oszacowanego ryzyka. Korzystano w głównej mierze z aktualnych wytycznych Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) z 2021 r. dotyczących leczenia cukrzycy, aktualizowanych od kilkunastu lat co roku8, z zaleceń European Society of Cardiology (ESC) omawiających terapię dyslipidemii z 2019 r.9, a także z wytycznych ESC dotyczących postępowania w cukrzycy i stanie przedcukrzycowym współistniejących z chorobami sercowo-naczyniowymi z 2019 r.10 W odniesieniu do optymalnej terapii nadciśnienia tętniczego wykorzystano informacje zawarte w zaleceniach ESC i European Society of Hypertension (ESH) z 2018 r. oraz w wytycznych Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (PTNT) z 2019 r.11,12
