BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Postępowanie zabiegowe
Dorosły chory na cukrzycę a zabieg chirurgiczny
dr n. med. Jacek Wadełek
- Zabiegi chirurgiczne u chorych na cukrzycę jako zabiegi obarczone podwyższonym ryzykiem wystąpienia groźnych dla życia powikłań
- Przygotowanie chorego z cukrzycą do zabiegu operacyjnego
- Omówienie sposobu postępowania okołooperacyjnego w zależności od trybu przeprowadzenia zabiegu, typu cukrzycy, rodzaju leczenia hipoglikemizującego i rodzaju zabiegu
Wprowadzenie
Cukrzyca jest chorobą metaboliczną charakteryzującą się przewlekłą hiperglikemią oraz nieprawidłową przemianą węglowodanów, białek i tłuszczów. Zaburzenie metabolizmu glukozy w organizmie wynika z upośledzonego wydzielania insuliny (niedobór lub brak insuliny), niewłaściwego oddziaływania insuliny na tkanki lub współistnienia obu tych mechanizmów jednocześnie. Chorzy na cukrzycę wymagający zabiegu operacyjnego mogą stanowić wyzwanie dla lekarza. Z powodu dużej częstości występowania cukrzycy w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, wynoszącej około 8% populacji ogólnej, powszechnie spotyka się chorych na cukrzycę poddawanych operacjom. Źle kontrolowana cukrzyca może być odpowiedzialna za gorsze wyniki leczenia operacyjnego – może nasilać okołooperacyjne zaburzenia metaboliczne, zwiększać częstość zakażeń, pogarszać gojenie się ran i zwiększać śmiertelność1.
Metabolizm glukozy
Metabolizm glukozy jest ściśle kontrolowany wydzielaniem insuliny i hormonów kontrregulacyjnych, takich jak glukagon, epinefryna, kortyzol i hormon wzrostu. W warunkach prawidłowych sekrecja insuliny jest dwufazowa i ma charakter pulsacyjny. Głównym efektem działania insuliny jest wychwytywanie glukozy przez mięśnie, tkankę tłuszczową i inne insulinozależne tkanki. Insulina hamuje również glukoneogenezę i zwiększa produkcję glikogenu w wątrobie. Cukrzyca jest wywoływana niedoborem lub spadkiem efektywności działania insuliny2. To wywołuje wzrost stężenia glukozy w osoczu krwi, czyli hiperglikemię.
Cukrzyca, czyli w rzeczywistości cały zespół chorób, może prowadzić do znacznego pogorszenia jakości życia chorego, a nieleczona, uszkadza wiele organów i ich funkcji (powikłania mogą prowadzić do ciężkich uszkodzeń m.in. wzroku, nerek, mózgu i serca). Zróżnicowanie patogenetyczne i kliniczne cukrzycy powoduje, że nie jest ona chorobą jednorodną, dlatego wyróżnia się kilka jej typów: oprócz cukrzycy typu 1 (DMT1 – diabetes mellitus type 1) i cukrzycy typu 2 (DMT2 – diabetes mellitus type 2) także rzadziej występujące cukrzyce ciężarnych i cukrzyce wtórne.
DMT1 (insulinozależna) jest chorobą na tle immunologicznym, w której u chorych dochodzi do pobudzenia autoagresji, w wyniku czego następuje uszkodzenie komórek β wysp trzustkowych wydzielających insulinę. Deficyt insuliny objawia się wysoką hiperg...