Opieka diabetologiczna

Opieka nad dorosłym pacjentem z cukrzycą podczas pierwszorazowej hospitalizacji

lek. Aleksandra Cieluch
prof. dr hab. n. med. Aleksandra Araszkiewicz
prof. dr hab. n. med. Dorota Zozulińska-Ziółkiewicz

Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Aleksandra Araszkiewicz

Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii,

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu,

Szpital im. Franciszka Raszei

ul. Mickiewicza 2, 60-834 Poznań

e-mail: olaaraszkiewicz@interia.pl

  • Omówienie hospitalizacji pacjenta z cukrzycą w następujących sytuacjach: nowe zachorowanie na cukrzycę, ostre powikłania cukrzycy, zaostrzenie przewlekłych powikłań, konieczność modyfikacji schematu terapii, zabieg operacyjny, poród
  • Istotnym elementem terapii pacjenta bez względu na przyczynę hospitalizacji jest skuteczne i bezpieczne zwalczanie hiperglikemii


W życiu pacjenta z cukrzycą mogą pojawić się różne problemy wymagające pierwszorazowej hospitalizacji. W cukrzycy typu 1 zwykle będzie to moment rozpoznania choroby. Może to być również konieczność zabiegu operacyjnego, nagły stan chorobowy, poród lub planowy pobyt w szpitalu. W zależności od wskazania do hospitalizacji pierwszorazowy pobyt w szpitalu chorego na cukrzycę będzie miał różną lokalizację: oddział diabetologiczny, oddział zabiegowy, oddział intensywnej opieki medycznej, oddział kardiologii itd. Pacjent z cukrzycą w szpitalu zawsze wymaga większej uwagi, często indywidualnego podejścia lub przygotowania do szpitalnych procedur. Elementem niezbędnym terapii jest skuteczne i bezpieczne zwalczanie hiperglikemii. Każdy oddział szpitalny powinien mieć określone procedury postępowania z pacjentem z cukrzycą, zgodne z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD).

Nowe zachorowanie na cukrzycę u osoby dorosłej

Nowo rozpoznana cukrzyca to dla wielu osób trudny moment w życiu. Cukrzyca typu 2, rozpoznawana najczęściej w wieku późniejszym, jest bardziej akceptowalna z powodu możliwości stosowania leczenia doustnego i/lub prostych iniekcji analogów glukagonopodobnego peptydu 1 (GLP-1) przez wiele lat. Natomiast cukrzyca typu 1, wymagająca leczenia insuliną przez całe życie, często wywołuje lęk i brak akceptacji choroby. Wskazaniem do hospitalizacji z powodu nowego rozpoznania cukrzycy jest podejrzenie cukrzycy typu 1 oraz każdy inny typ cukrzycy z wykładnikami bezwzględnego niedoboru insuliny. Objawy, z którymi pacjent zgłasza się do szpitala, to najczęściej wielomocz, polidypsja, osłabienie, nadmierna senność i utrata masy ciała. Za wykładniki bezwzględnego niedoboru insuliny uznaje się stwierdzenie ketonemii lub acetonurii z glukozurią. Nagromadzenie ciał ketonowych prowadzi do zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej. Rozpoznanie cukrzycy w obrazie cukrzycowej kwasicy ketonowej (CKK) wymaga intensywnego leczenia i stanowi bezwzględne wskazanie do hospitalizacji. Dane literaturowe wskazują, że umieralność z powodu CKK wiąże się z miejscem hospitalizacji i że jest znacznie niższa w ośrodkach referencyjnych z dużym doświadczeniem w leczeniu tego zagrażającego życiu stanu. Nowe rozpoznanie cukrzycy w obrazie klinicznym CKK zwykle dotyczy typu 1 choroby. Pacjent wymaga intensywnego leczenia zgodnie z protokołem prowadzenia kwasicy, obejmującego dożylne podawanie insuliny, uzupełnienie płynów i elektrolitów w celu wyrównania zaburzeń kwasowo-zasadowych i wodno-elektrolitowych oraz osiągnięcia docelowych wartości glikemii.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Nowe zachorowanie na cukrzycę u osoby dorosłej

Nowo rozpoznana cukrzyca to dla wielu osób trudny moment w życiu. Cukrzyca typu 2, rozpoznawana najczęściej w wieku późniejszym, jest bardziej [...]

Ostre powikłania cukrzycy

Wystąpienie ostrych powikłań cukrzycy jest dla chorego stanem zagrożenia życia oraz wyzwaniem leczniczym dla zespołu terapeutycznego8. Do ostrych powikłań cukrzycy należą: [...]

Modyfikacja schematu terapii chorych, u których nie ma możliwości uzyskania efektów terapeutycznych w warunkach ambulatoryjnych

Większość pacjentów z cukrzycą jest z powodzeniem leczona w warunkach ambulatoryjnych. Istnieje jednak grupa chorych z cukrzycą typu 2, u których [...]

Zaostrzenie przewlekłych powikłań. Cukrzyca podczas hospitalizacji jako choroba towarzysząca

Spośród wszystkich powikłań cukrzycy neuropatia obwodowa stanowi najczęstszą przyczynę hospitalizacji. Paradoksalnie nagła poprawa kontroli glikemii w warunkach przewlekłej hiperglikemii może spowodować [...]

Zabieg operacyjny – nagły i planowy

W przypadku wystąpienia wskazań do pilnego przeprowadzenia zabiegu operacyjnego u pacjenta z cukrzycą należy ocenić parametry wyrównania choroby. Często w stanie [...]

Pacjent z cukrzycą i ostrym zespołem wieńcowym

Hiperglikemia często towarzyszy chorym hospitalizowanym z powodu ostrego zespołu wieńcowego (OZW). Dotyczy ona pacjentów z niewyrównaną metabolicznie cukrzycą rozpoznaną już wcześniej, [...]

Ciężarna z cukrzycą

Ciężarna z cukrzycą może wymagać hospitalizacji z powodu hiperglikemii w celu rozpoczęcia lub modyfikacji insulinoterapii. Sytuacja taka występuje przede wszystkim w [...]

Podsumowanie

Pacjent z cukrzycą w szpitalu zawsze wymaga szczególnej uwagi, bez względu na miejsce hospitalizacji. W miarę możliwości opieka nad chorym powinna [...]

Do góry