Wprowadzenie

Od czasu ogłoszenia wyników badania DCCT¹ funkcjonalna intensywna insulinoterapia stanowi metodę z wyboru u pacjentów z cukrzycą typu 1. Podstawowym założeniem tej metody jest próba naśladowania fizjologicznego rytmu wydzielania insuliny, z rozróżnieniem na wydzielanie podstawowe (bazalne) i posiłkowe (bolus) (ryc. 1). Ze względu na co najmniej 4 wstrzyknięcia insuliny i częste badanie glikemii nazywa się ją również intensywną insulinoterapią. Z kolei wielokrotne wstrzyknięcia coraz częściej zastępowane są pompami insulinowymi, czyli metodą ciągłego podskórnego wlewu insuliny (CSII – continuous subcutaneous insulin infusion).

Zgodnie z zaleceniami International Society for Pediatric and Adolescent Diabetes (ISPAD) i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) metoda CSII jest rekomendowana szczególnie dla małych dzieci i osób z nawracającymi niedocukrzeniami. Obecnie w wielu krajach większość pacjentów pediatrycznych stosuje tę metodę leczenia. W mniejszym stopniu, ale coraz częściej osoby dorosłe także korzystają z pomp insulinowych. W licznych badaniach wykazano poprawę kontroli metabolicznej w porównaniu z metodą wielokrotnych wstrzyknięć. Stwierdzono mniejsze ryzyko rozwoju powikłań narządowych takich jak polineuropatia i retinopatia. Jednak podstawową zaletą tej metody jest znaczne ograniczenie występowania ciężkich hipoglikemii. Dlatego też zaleca się ją niezależnie od wieku pacjentom z nawracającymi niedocukrzeniami, z bezobjawowymi hipoglikemiami i neuropatią układu autonomicznego².

Pompy insulinowe

Historia leczenia pompami liczy przeszło 35 lat. W tej metodzie zastrzyki z insuliny zastępuje ciągły wlew regulowany przez pompę. Pierwsza pompa, zwana biostatorem, została skonstruowana przez zespół Pfeiffera³ w celach naukowych i była to pętla zamknięta: pompa połączona z czujnikiem glikemii. W tym samym czasie powstała pierwsza osobista pompa – Promedos E1 (Siemens). W 1988 r. na rynku światowym było 13 modeli pomp insulinowych.

Pierwsze obserwacje i badania kliniczne wskazywały na normalizację dobowego profilu glikemii. Już w latach 70. i 80. ukazało się wiele prac klinicznych wykazujących poprawę kontroli metabolicznej po zastosowaniu pompy4. Szersze zainteresowanie tą ...