Temat numeru

Profilaktyka i kontrola w kierunku cukrzycy u pacjentek z zespołem policystycznych jajników

lek. Agata Majewska
dr hab. n. med. Tadeusz Issat, prof. IMiD

Klinika Położnictwa i Ginekologii, Instytut Matki i Dziecka w Warszawie

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Tadeusz Issat, prof. IMiD

Klinika Położnictwa i Ginekologii

Instytut Matki i Dziecka

ul. Kasprzaka 17a, 01-211 Warszawa

e-mail: tadissat@imid.med.pl

  •  PCOS jako istotny czynnik ryzyka rozwoju stanu przedcukrzycowego i cukrzycy typu 2
  • Diagnostyka i kontrola hiperglikemii u pacjentek z PCOS w zaleceniach różnych towarzystw naukowych
  • Interwencja niefarmakologiczna i farmakologiczna u pacjentek z PCOS z rozpoznaniem hiperglikemii

Rozpoznanie PCOS

Zespół policystycznych jajników (PCOS – polycystic ovary syndrome) jest niejednorodną klinicznie endokrynopatią, której częstość występowania szacuje się obecnie na 6-15% pacjentek w okresie reprodukcyjnym1. Rozpoznanie PCOS bazuje na kryteriach rotterdamskich zawartych w rekomendacjach European Society of Human Reproduction and Embryology (ESHRE)/American Society for Reproductive Medicine (ASRM) z 2004 r., czyli obecności 2 z 3 następujących objawów klinicznych:

  • zaburzenia owulacji (oligoowulacja lub jej brak)
  • kliniczne i/lub biochemiczne cechy hiperandrogenizmu
  • policystyczna morfologia jajników (PCOM – polycystic ovarian morphology) w badaniu ultrasonograficznym.

PCOS jest czynnikiem ryzyka cukrzycy typu 2, niealkoholowego stłuszczenia wątroby, chorób układu krążenia oraz zespołu metabolicznego. U pacjentek z hiperglikemią częstość rozpoznania PCOS jest szczególnie wysoka – szacuje się, że 20% pacjentek z cukrzycą typu 1 oraz 20% pacjentek <18 r.ż. z cukrzycą typu 2 ma PCOS2. Z tego powodu w algorytmie Q-Diabetes 2018 uznano PCOS za jeden z najważniejszych współczynników w szacowaniu ryzyka występowania cukrzycy typu 23.

Ryzyko zaburzeń tolerancji glukozy u pacjentek z PCOS oraz hiperandrogenizmem

PCOS jest związane z nieprawidłowym metabolizmem glukozy wynikającym z dysfunkcji komórek β trzustki oraz insulinooporności (IR – insulin resistance). Według najnowszych danych częstość występowania IR w populacji pacjentek z PCOS wynosi do 70%4; wykazano, że niezależnie od masy ciała insulinowrażliwość u pacjentek z PCOS była o 50% mniejsza niż w grupie kontrolnej.

PCOS zwiększa ryzyko zaburzeń tolerancji węglowodanów, w tym 2-3-krotnie ryzyko wystąpienia cukrzycy ciążowej oraz cukrzycy typu 25. Prowadzono wiele badań dotyczących hiperglikemii w zespole policystycznych jajników. W badaniu podłużnym trwającym...

Również u pacjentek z rozpoznaniem hiperandrogenizmu występuje zwiększone ryzyko cukrzycy typu 2. W tej grupie, pomimo prawidłowego BMI, ryzyko cukrzycy typu 2 jest 4-krotnie wyższe niż populacyjne8. Mechanizm powstawania hiperglikemii w tej subpo...

Patogeneza cukrzycy typu 2 polega na zmniejszeniu insulinowrażliwości tkanek oraz wydzielania insuliny przez komórki β trzustki. W PCOS dochodzi do przewlekłej insulinooporności, a jej mechanizm opiera się na zmniejszonej nawet o 30% fosforylacji ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rozpoznanie PCOS

Zespół policystycznych jajników (PCOS – polycystic ovary syndrome) jest niejednorodną klinicznie endokrynopatią, której częstość występowania szacuje się obecnie na 6-15% pacjentek [...]

Ryzyko zaburzeń tolerancji glukozy u pacjentek z PCOS oraz hiperandrogenizmem

PCOS jest związane z nieprawidłowym metabolizmem glukozy wynikającym z dysfunkcji komórek β trzustki oraz insulinooporności (IR – insulin resistance). Według najnowszych [...]

Diagnostyka i kontrola hiperglikemii u pacjentek z PCOS

Zalecenia różnych towarzystw naukowych dotyczące diagnostyki i kontroli hiperglikemii u pacjentek z PCOS są obecnie nieujednolicone10. Przykładowe rekomendacje dotyczące wykrywania zaburzeń [...]

Podsumowanie

PCOS to istotny czynnik ryzyka cukrzycy typu 2, a głównym problemem diagnostyczno-terapeutycznym związanym z hiperglikemią w tej grupie pacjentek jest brak [...]
Do góry