Postępowanie niefarmakologiczne
Niefarmakologiczne metody postępowania w cukrzycy typu 2
lek. Paulina Anczykowska
- Psychologiczne aspekty wdrażania leczenia niefarmakologicznego cukrzycy typu 2, czyli jak rozmawiać z pacjentem o modyfikacji stylu życia
- „Recepta na ruch” – zasady ustalania aktywności fizycznej w terapii
- Rola żywienia, snu, stresu i wsparcia społecznego – konkretne wskazówki dla pacjenta
W rozwoju oraz przebiegu cukrzycy typu 2 decydującą rolę odgrywają czynniki dotyczące stylu życia, takie jak nieprawidłowe żywienie i niska aktywność fizyczna oraz związana z nimi nadmierna masa ciała. Równie ważne, choć częściej pomijane, są umiejętność radzenia sobie ze stresem, regenerujący sen, a także obecność nałogów. Aby skutecznie pracować z pacjentami nad modyfikacją stylu życia, odpowiednio ich motywować oraz wspierać w procesie zmiany nawyków, warto poznać psychologię procesu zmiany, odpowiedni sposób komunikacji i narzędzia, które ułatwiają wprowadzanie nowych nawyków w życie.
Wpływ stylu życia na ryzyko i przebieg cukrzycy typu 2
Interwencje niefarmakologiczne są kluczowe w zapobieganiu oraz leczeniu cukrzycy typu 2. Dają szansę na dłuższe przeżycie w zdrowiu, na lepszą kontrolę glikemii, a gdy są wystarczająco intensywne i wdrożone w krótkim czasie od rozpoznania – nawet na remisję choroby. Tak ukierunkowane działania dodatkowo zmniejszają ryzyko powikłań związanych z cukrzycą typu 2, będących istotnym problemem klinicznym. Według danych z raportu Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) z 2019 r. osoby z cukrzycą typu 2 stanowiły 30-40% pacjentów z niewydolnością nerek, chorobą niedokrwienną serca lub udarem mózgu1.
Jednym z najważniejszych badań, które wpłynęły na obecne zalecenia, było badanie porównujące wpływ zmiany stylu życia i metforminy na rozwój cukrzycy typu 2 u osób ze stanem przedcukrzycowym. Uczestników przydzielono do grup: placebo, metforminy (2 × 850 mg) lub intensywnej modyfikacji stylu życia, której celem była redukcja masy ciała o 7% dzięki zdrowej diecie i 150 min umiarkowanej aktywności fizycznej tygodniowo. Po średnio 2,8 latach okazało się, że zmiana stylu życia niemal dwukrotnie skuteczniej niż metformina obniżyła ryzyko cukrzycy typu 2 (58% vs 31%)2.
W badaniu European Prospective Investigation Into Cancer and Nutrition-Potsdam przestrzeganie 4 zdrowych nawyków redukowało ryzyko cukrzycy typu 2 o 93% w porównaniu z nieprzestrzeganiem żadnego z nich. Ocenie podlegały: brak palenia, utrzymywanie...
Leczenie niefarmakologiczne cukrzycy typu 2 polega na wprowadzeniu zrównoważonego sposobu odżywiania i regularnej aktywności fizycznej, dążeniu do prawidłowej masy ciała, unikaniu alkoholu, niepaleniu papierosów, dbaniu o sen i regulacji przewlekł...
