Farmakoterapia

Wybrane zakażenia wywołane przez grzyby z rodzaju Candida u chorych na cukrzycę

dr n. med. Martyna Biała

Katedra Chorób Zakaźnych, Chorób Wątroby i Nabytych Niedoborów Odpornościowych, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Adres do korespondencji:

dr n. med. Martyna Biała

Katedra Chorób Zakaźnych, Chorób Wątroby i Nabytych Niedoborów Odpornościowych

Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

ul. Koszarowa 5, 51-149 Wrocław

e-mail: biala.martyna@interia.pl

  • Czynniki ryzyka wystąpienia zakażeń wywołanych przez grzyby z rodzaju Candida
  • Diagnostyka i leczenie zakażeń grzybiczych
  • Prewencja rozwoju zakażeń grzybiczych u pacjentów z cukrzycą

Kandydoza powierzchowna może dotyczyć wszystkich grup wiekowych pacjentów. U osób z cukrzycą istnieje wyższe ryzyko rozwoju grzybicy błon śluzowych, skóry i paznokci niż u osób nieobciążonych cukrzycą. Pojawienie się zmian grzybiczych u chorych wiąże się z pogorszeniem jakości życia. Ważnym elementem zapobiegającym powstawaniu zmian grzybiczych u pacjentów z cukrzycą jest regularna kontrola poziomu glikemii oraz dbanie o higienę. W niniejszym artykule omówiono czynniki ryzyka wystąpienia zakażeń wywołanych przez grzyby z rodzaju Candida, wybrane postaci kliniczne kandydozy, diagnostykę, leczenie przeciwgrzybicze oraz profilaktykę.

Według danych World Health Organization (WHO) liczba osób na świecie z cukrzycą wzrosła z 200 mln zarejestrowanych w 1990 r. do 830 mln w 2022 r.1 Powikłania cukrzycy obejmują retinopatię, nefropatię i neuropatię cukrzycową, powikłania makroangiopatyczne, zespół stopy cukrzycowej, powikłania kostne, stawowe i skórne oraz zwiększoną podatność na infekcje. Nierozpoznana lub niekontrolowana cukrzyca, obniżenie odporności komórkowej związanej z cukrzycą, a także suchość skóry u diabetyków i jej podatność na uszkodzenia skutkują wyższym ryzykiem rozwoju zakażeń grzybiczych niż w populacji ogólnej.

Grzyby z rodzaju Candida wchodzą w skład mikrobioty skóry, jamy ustnej, przewodu pokarmowego oraz błon śluzowych narządów płciowych u zdrowych osób2. W przypadku obniżenia odporności grzyby te z nieszkodliwego organizmu komensalnego mogą stać się patogenem wywołującym infekcję. Grzyby z rodzaju Candida stanowią najczęstszy czynnik etiologiczny powierzchownych grzybic zlokalizowanych na powierzchniach błon śluzowych jamy ustnej, w okolicach narządów płciowych oraz na powierzchniach skóry (zwłaszcza w wilgotnych miejscach, jak przestrzenie międzypalcowe, okolica okołoodbytnicza, fałdy skórne, pachy). Najczęstszym gatunkiem wywołującym infekcje jest Candida albicans, inne gatunki to C. glabrata, C. parapsilosis, C. tropicalis oraz C. krusei. Grzyby z rodzaju Candida mogą spowodować również inwazyjne zakażenia obarczone wysokim wskaźnikiem śmiertelności.

Czynniki ryzyka wystąpienia zakażeń wywołanych przez grzyby z rodzaju Candida

Czynniki ryzyka wystąpienia zakażeń wywołanych przez grzyby z rodzaju Candida obejmują: szerokospektralną i długotrwałą antybiotykoterapię, neutropenię, współistniejące choroby nowotworowe, chemioterapię, leczenie immunosupresyjne, zakażenie ludzk...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Czynniki ryzyka wystąpienia zakażeń wywołanych przez grzyby z rodzaju Candida

Czynniki ryzyka wystąpienia zakażeń wywołanych przez grzyby z rodzaju Candida obejmują: szerokospektralną i długotrwałą antybiotykoterapię, neutropenię, współistniejące choroby nowotworowe, chemioterapię, leczenie [...]

Wybrane zakażenia wywołane przez grzyby z rodzaju Candida

Szacuje się, że rocznie na świecie odnotowywanych jest ok. 2 mln przypadków kandydozy jamy ustnej6. W jamie ustnej pacjentów z cukrzycą [...]

Infekcyjne powikłania zespołu stopy cukrzycowej

Poważnym powikłaniem cukrzycy są infekcje bakteryjne i/lub grzybicze w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej. Chociaż dane w literaturze naukowej na temat infekcyjnych [...]

Diagnostyka

W przypadku kandydozy powierzchownej rozpoznanie ustala się na podstawie obrazu klinicznego i dodatniego wyniku badania mykologicznego. Materiałem do badania w zależności [...]

Leczenie wybranych postaci zakażeń wywołanych przez grzyby z rodzaju Candida

W pozostałych przypadkach grzybicy paznokci lub w razie nieskuteczności 6-miesięcznego leczenia miejscowego zaleca się terapię skojarzoną (jednoczesne przyjmowanie preparatów doustnych i [...]

Działania niepożądane leków przeciwgrzybiczych

Stosując leki przeciwgrzybicze, należy pamiętać o możliwości wystąpienia działań niepożądanych. W przypadku terapii miejscowej nie są odnotowywane ogólne działania niepożądane ze [...]

Metody zmniejszające ryzyko wystąpienia zakażeń wywołanych przez grzyby z rodzaju Candida u chorych na cukrzycę

Jedną z głównych metod prewencji rozwoju zakażeń grzybiczych u pacjentów z cukrzycą jest regularne kontrolowanie i utrzymywanie odpowiedniego poziomu glikemii. Ponadto [...]

Podsumowanie

Kandydoza powierzchowna może dotyczyć pacjentów ze wszystkich grup wiekowych. Osoby z cukrzycą są obciążone wyższym ryzykiem rozwoju grzybicy skóry/paznokci w porównaniu [...]
Do góry