Postępowanie niefarmakologiczne
Analiza zapisów pracy pompy insulinowej – programy komputerowe
dr hab. n. med. Ewa Pańkowska
lek. Dominika Cichońska-Musioł
- Zasada działania osobistej pompy insulinowej
- Omówienie oprogramowania do odczytu danych z pomp insulinowych
- 10 wskazówek dla zespołu leczącego pomocnych w korzystaniu z raportów z pomp i CGM
W diabetologii od ponad 25 lat dokonuje się ciągły rozwój urządzeń medycznych, coraz częściej stosowanych w leczeniu osób z cukrzycą. Należą do nich systemy ciągłego monitorowania glikemii (CGM – continuous glucose monitoring) i osobiste pompy insulinowe zastępujące tradycyjne peny – wstrzykiwacze. Pierwszy system CGM w formie holtera glikemii (Medtronic) został zarejestrowany w 1999 r. Pierwsze pompy insulinowe powstały dużo wcześniej, bo w latach 70. (pompa firmy Simens), ale do powszechnego użytku weszły dopiero po 2000 r. Łączyło się to również z rozwojem insulin analogowych, które zostały zarejestrowane w tym samym czasie. W leczeniu metodą ciągłego podskórnego wlewu stosowane są tylko analogi insulin szybko działających.
Kolejnym etapem rozwoju technologii w insulinoterapii jest wprowadzenie systemów hybrydowych, czyli algorytmów łączących CGM z pompą insulinową1. Nazwa „hybrydowe pętle zamknięte”, inaczej semi-closed loop, wiąże się z tym, że konieczny jest udział pacjenta w procesie dawkowania insuliny – brakuje pełnej automatyzacji jej podaży. Pacjent sam musi zainicjować podaż insuliny do każdego posiłku. Natomiast algorytm zawiaduje tym procesem w ramach wlewu podstawowego na bazie bieżącego odczytu glikemii i ustawionych wartości glikemii docelowej, zwiększając lub zmniejszając napływ insuliny, co pozwala na utrzymanie glikemii w wyznaczonym zakresie normy przez większość czasu w ciągu doby2.
Każde takie urządzenie wyposażone jest w aplikacje pomocne w codziennym korzystaniu ze sprzętu medycznego. Jest to także wartościowe i niezbędne narzędzie dla lekarza w związku z możliwością przeprowadzenia analizy danych dotyczących glikemii, podaży insuliny przez pacjenta stosującego pompę oraz oceny skuteczności leczenia.
Pompy insulinowe
Osobiste pompy insulinowe coraz częściej zastępują tradycyjną formę leczenia insuliną opartą na jej wielokrotnych wstrzyknięciach w ciągu dnia. U dzieci ciągły podskórny wlew insuliny jest rekomendowaną metodą leczenia, a u dzieci w wieku przedszkolnym zaleca się jej stosowanie już od rozpoznania choroby3. Pompy istotnie redukują stres wynikający z wielokrotnych wstrzyknięć i znacznie zmniejszają ryzyko ciężkich hipoglikemii w porównaniu z funkcjonalną insulinoterapią z użyciem penów. Ponadto znacząco poprawiły jakość życia pacjentów4.