Cukrzyca stanowi jedno z największych wyzwań zdrowotnych współczesnego świata. Globalna częstość jej występowania stale rośnie, co wynika nie tylko z czynników genetycznych i stylu życia, ale również z zaburzeń w funkcjonowaniu układów metabolicznych i immunologicznych. Cukrzyca jest poważnym problemem klinicznym i terapeutycznym, ponieważ może prowadzić do ciężkich, długotrwałych powikłań. Jej patogeneza nie jest w pełni poznana, ale istnieją przesłanki, że dysbioza może odgrywać rolę w rozwoju cukrzycy lub że pojawia się w trakcie trwania choroby.

W ostatnich latach coraz więcej uwagi poświęca się roli mikrobiomu jelitowego jako potencjalnego czynnika wpływającego na rozwój i przebieg cukrzycy. Zmiany w składzie mikrobioty obserwuje się zarówno u pacjentów z cukrzycą typu 1, jak i cukrzycą typu 2. Mikrobiota jelitowa, czyli ogół mikroorganizmów zasiedlających przewód pokarmowy człowieka, odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy organizmu, m.in. poprzez wspomaganie trawienia, syntezę witamin, produkcję krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA – short-chain fatty acid) oraz modulowanie odpowiedzi immunologicznej. Jej zaburzenia mogą prowadzić do wielu negatywnych konsekwencji zdrowotnych, w tym zwiększonej przepuszczalności bariery jelitowej, przewlekłego stanu zapalnego o niskim stopniu nasilenia oraz zaburzeń metabolicznych.

W kontekście cukrzycy obserwuje się znaczące różnice w składzie mikrobioty jelitowej u osób chorych w porównaniu z osobami zdrowymi, zarówno w zakresie liczebności korzystnych bakterii, jak i w produkcji ich metabolitów. Zmiany te mogą przyczyniać się do inicjacji procesów autoimmunologicznych (w cukrzycy typu 1) oraz rozwoju insulinooporności i zaburzeń gospodarki glukozowej (w cukrzycy typu 2). Co więcej, interwencje mające na celu modulację mikrobiomu, takie jak stosowanie probiotyków, prebiotyków lub transplantacja mikrobioty, zyskują na znaczeniu jako elementy wspomagające leczenie cukrzycy. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie aktualnej wiedzy na temat powiązań między mikrobiotą jelitową a patogenezą cukrzycy, a także omówienie potencjalnych strategii wspomagających mikrobiotę jelitową.

Cukrzyca – definicja, dieta, epidemiologia

Cukrzyca to grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią spowodowaną bezwzględnym lub względnym niedoborem insuliny. Cukrzyca typu 1 jest chorobą autoimmunologiczną, w której wytwarzane są przeciwciała przeciwko różnym elemento...