Wiele zmian skórnych, w tym zaburzenia pigmentacji oraz problemy naczyniowe, wynika z wpływu hormonów oraz zmian fizologicznych zachodzących w organizmie ciężarnej. Mimo że są one traktowane jako normalne zjawisko występujące w okresie ciąży lub połogu, wywołują znaczny niepokój pacjentek. Poniżej omówiono zarówno często występujące u ciężarnych zmiany skórne, jak również choroby skóry typowe dla okresu ciąży i połogu.

Fizjologiczne zmiany skórne

Przypadek pierwszy: dwudziestotrzyletnia pacjentka, CI, 27+3 hbd, ciąża niepowikłana, zgłosiła się na rutynową wizytę, skarżąc się na obecność rozstępów i ciemnej linii na brzuchu.

Przebarwienia

Uogólnione i ograniczone przebarwienia skóry dotyczą ok. 90% ciężarnych i są bardziej widoczne u kobiet o ciemniejszej karnacji.¹ Uznaje się, że to zjawisko ma podłoże hormonalne i dotyczy obszarów o ciemniejszym zabarwieniu, takich jak: kresa biała, doły pachowe, pępek, srom oraz twarz (ryc. 1 i 2).

U niektórych kobiet ciemne zabarwienie twarzy dotyczy policzków, czoła oraz podstawy nosa, co daje charakterystyczny obraz określany w piśmiennictwie anglojęzycznym terminem „mask of pregnancy" lub mianem chloazma lub melazma.

Tego rodzaju przebarwienia mogą układać się w trzy odmienne wzorce z zajęciem: centralnej części twarzy, policzków oraz żuchwy.³ Po porodzie zmiany stopniowo ustępują. Chloazma u 30% kobiet może jednak występować przewlekle i być indukowana doustnymi środkami antykoncepcyjnymi. Ponadto wykazuje tendencję do nawrotów w kolejnych ciążach, występując za każdym razem wcześniej. Kobiety mające skłonność do rozwoju tego rodzaju zmian powinny zostać poinformowane o możliwości ich nawrotu w wyniku stosowania doustnej antykoncepcji. Zaleca się również, aby używały kremów z filtrami przeciwsłonecznymi, ponieważ ekspozycja na promieniowanie słoneczne nasila przebarwienia. Chloazma częściej dotyczy kobiet z IV-VI fototypem skóry według Fitzpatricka (kolor od jasnobrązowego, śródziemnomorskiego do czarnego). W przypadku konieczności stosowania leków w okresie ciąży możliwe jest używanie preparatów zawierających hydrochinon.

Rozstępy ciążowe

W większości przypadków rozstępy ciążowe pojawiają się w drugim lub trzecim trymestrze ciąży, co jest związane ze skłonnościami rodzinnymi oraz predyspozycjami rasowymi.4 U 50-80% ciężarnych występuje co najmniej kilka zmian tego rodzaju, a u okoł...

Zmiany naczyniowe

Zmiany naczyniowe są naturalnym zjawiskiem, ponieważ w okresie ciąży wzrasta objętość krwi, naczynia rozszerzają się, zwiększa się ich przepuszczalność, dochodzi też do rozwoju nowych naczyń krwionośnych, na co wpływają zarówno estrogeny, jak i c...