Zespół nerczycowy jest stanem klinicznym obejmującym dobową utratę białka >3,5 g/1,73 m², hipoalbuminemię <3,5 g/dl, lipidurię, hiperlipidemię oraz obrzęki obserwowane, gdy dobowa utrata białka wynosi ponad 5 g, a stężenie albumin w surowicy spada poniżej 2,5 g/dl.¹

Patofizjologia

Zdrowa dorosła osoba w warunkach prawidłowych wydala z moczem <150 mg białka na dobę. Jeżeli białkomocz dobowy przekracza 150 mg, może to świadczyć o występowaniu łagodnych zmian chorobowych, ale także groźnej dla życia choroby podstawowej. Wydalane z moczem białka to w większości przesączane w kłębuszkach nerkowych białka osocza oraz glikoproteiny i immunoglobuliny wydzielane przez nabłonek cewek nerkowych. Za regulację wydalania białka odpowiedzialne są dwa podstawowe mechanizmy: kłębuszkowa bariera filtracyjna – składająca się z śródbłonka, błony podstawnej i podocytów – która ogranicza przesączanie większości białek, oraz reabsorpcja białek w cewce bliższej. Białkomocz dzieli się zatem na kłębuszkowy i cewkowy. W klasyfikacji klinicznej wyróżnia się białkomocz towarzyszący innym objawom pierwotnej lub wtórnej choroby nerek oraz białkomocz izolowany.

Występowanie niewielkiego białkomoczu nie świadczy o poważnej chorobie, gdyż w przesiewowych populacyjnych badaniach ogólnych moczu obserwuje się go u 25% badanych.^1-3

Zmiany w układzie moczowym w czasie ciąży

W przebiegu ciąży obserwuje się duże zmiany w obrębie morfologii i funkcji układu moczowego. Są to zmiany przejściowe, o charakterze przystosowawczym. W wyniku zmian w układzie moczowym objętość nerek w badaniu USG wzrasta o około 30%, a wymiar podłużny nerki zwiększa się o około 1 cm. Na skutek wzrostu stężenia progesteronu następuje relaksacja błony mięśniowej i przerost tkanki łącznej kielichów, miedniczek i moczowodów, co powoduje poszerzenie dróg moczowych, zastój moczu i ułatwiony odpływ pęcherzowo-moczowodowy. Zmiany te obserwuje się u około 90% ciężarnych pod koniec III trymestru ciąży i określa jako „fizjologiczne wodonercze ciężarnych”. Obejmują one najczęściej prawą nerkę. Wodonerczu prawostronnemu sprzyja także ucisk na moczowody przez powiększającą się macicę. Zmienione warunki anatomiczne sprzyjają także zwiększeniu częstości infekcji układu moczowego obserwowanej u ciężarnych oraz bezobjawowej bakteriurii.²

W okresie ciąży dochodzi do zwiększenia przepływu osocza przez nerki (RPF) oraz wzrostu filtracji kłębuszkowej (GFR) o około 40-50%, a efektywny przepływ osocza przez nerki (ERPF) wzrasta o 50-80%. Wartości te powracają do wyjściowych krótko po za...