Zakażenia mykoplazmowe w ginekologii i położnictwie – problemy diagnostyczne i interpretacyjne

dr n. med. Anna Tomusiak
dr hab. n. med. Magdalena Strus

Katedra Mikrobiologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego

Adres do korespondencji: dr n. med. Anna Tomusiak, Katedra Mikrobiologii Collegium Medicum UJ w Krakowie, ul. Czysta 18, 31-121 Kraków; e-mail: a.tomusiak@uj.edu.pl

Wprowadzenie

Mykoplazmy urogenitalne stanowią istotny problem kliniczny w ginekologii i położnictwie. Jest to związane zarówno z dużą częstością wykrywania tych drobnoustrojów w drogach moczowo-płciowych osób aktywnych seksualnie, jak i z możliwością ich negatywnego wpływu na płodność i przebieg ciąży. W pracy omówiono najważniejsze kwestie związane z patogennością tych mikroorganizmów, zwrócono szczególną uwagę na przebieg postępowania diagnostycznego i właściwą interpretację wyników, a także przedstawiono aktualne standardy postępowania terapeutycznego.

Ogólna charakterystyka mykoplazm

Zgodnie z obowiązującą taksonomią mykoplazmy należą do klasy Mollicutes, rzędu Mycoplasmatales oraz dwóch rodzin MycoplasmataceaeAcholeplasmataceae. W przyrodzie występują jako mikroorganizmy wolno żyjące, saprofityczne i komensaliczne. Wiele gatunków mykoplazm to patogeny człowieka, zwierząt, owadów i roślin. Te, które występują u ludzi, należą do dwóch rodzajów w obrębie rodziny Mycoplasmataceae, a mianowicie MycoplasmaUreaplasma. Do tej pory u człowieka wyizolowano 20 gatunków mykoplazm i 2 gatunki ureaplazm.1

Mykoplazmy wyróżniają się wieloma unikalnymi cechami. Są to najmniejsze organizmy zdolne do samodzielnego rozwoju. Średnica pojedynczej komórki osiąga od około 0,3 µm do 0,8 µm.2 Jednocześnie mają najmniejszy genom wśród Procaryota, co jest powodem ich ograniczonych możliwości biosyntetycznych.3 Ponadto w odróżnieniu od innych bakterii są całkowicie pozbawione ściany komórkowej, w związku z czym wykazują niezwykłą polimorficzność, a ich komórki mogą przybierać kształty od kulistego przez gruszkowaty do form wydłużonych, rozgałęzionych lub spiralnie skręconych. Brak ściany komórkowej warunkuje również inne właściwości tych bakterii, takie jak naturalna oporność na antybiotyki hamujące syntezę peptydoglikanu, duża wrażliwość na wysychanie oraz ujemny wynik w barwieniu metodą Grama, mimo że filogenetycznie mykoplazmy są ściśle związane z bakteriami Gram(+).4

Gatunki mykoplazm, które są odpowiedzialne za zakażenia u ludzi, wywołują przede wszystkim infekcje w obrębie układu oddechowego (M. pneumoniae) i moczowo-płciowego (M. hominis, M. genitalium, U. urealyticum, U. parvum). Wymienione gatunki odgrywa...

Kliniczny obraz zakażeń

 W patologii układu moczowo-płciowego istotną rolę odgrywają następujące gatunki mykoplazm: M. hominis, M. genitalium, U. urealyticum i U. parvum. Zakażenia wywołane tymi drobnoustrojami przenoszone są głównie drogą kontaktów seksualnych (STD – se...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Epidemiologia

Mykoplazmy urogenitalne występują z różną częstością u kobiet i mężczyzn, przy czym częściej rozpoznawane są u kobiet. Szacuje się, że wśród [...]

Diagnostyka zakażeń

Z przedstawionych powyżej informacji jasno wynika, że za sprawą znacznych różnic w patogenności mykoplazm urogenitalnych diagnostyka tych drobnoustrojów do poziomu rodzaju [...]

Kolonizacja czy zakażenie – czyli jak zinterpretować wynik badania?

Rola mykoplazm urogenitalnych w etiopatogenezie schorzeń człowieka jest nadal przedmiotem intensywnych badań. Duża częstość kolonizacji układu moczowo-płciowego tymi drobnoustrojami utrudnia jednoznaczną [...]

Wrażliwość na leki przeciwbakteryjne

Podobnie jak w przypadku innych zakażeń przenoszonych drogą płciową, tu także obowiązuje zasada leczenia obojga partnerów, ponieważ ma to podstawowe znaczenie [...]

Podsumowanie

Mykoplazmy urogenitalne w wysokim odsetku kolonizują drogi moczowo-płciowe aktywnych seksualnie kobiet i mężczyzn. W celu właściwej oceny roli mykoplazm w etiologii [...]
Do góry