Epidemia cięć cesarskich: czy nie za szybko decydujemy się na ten zabieg?

Aaron B. Caughney, MD, PhD

Professor, Chair, Department of Obstetrics and Gynecology, School of Medicine, Oregon Health and Science University, Portland, Oregon

Cięcie cesarskie może być bezpiecznym rozwiązaniem alternatywnym w stosunku do porodu przez pochwę, ale wykonywanie cięcia u co trzeciej kobiety rodzącej w Stanach Zjednoczonych wydaje się zbyt częstą praktyką.

ZAGADNIENIA KLUCZOWE

  • Otyłość u matek i przyrost masy ciała podczas ciąży mogą przyczyniać się do rosnącego odsetka cięć cesarskich.
  • Najczęstsze wskazania do cięcia cesarskiego to wcześniejsze cięcie cesarskie, brak postępu porodu i nieprawidłowy zapis częstości rytmu serca płodu.


W 2014 roku przez cięcie cesarskie urodziło 1,3 miliona kobiet w Stanach Zjednoczonych, co stanowi 32,2% wszystkich porodów, zaledwie o 0,7% mniej niż wynosił największy odsetek w 2009 roku.1 Wówczas odsetek cięć cesarskich osiągnął wartość 32,9%, co zakończyło fazę stałego wzrostu tego odsetka, począwszy od 1996 roku, kiedy wynosił on 20,7%.2 Ten szybki wzrost częstości wykonywania cięć cesarskich (o 50% w ciągu 13 lat) nastąpił po wcześniejszym okresie tendencji spadkowej, z 23,7% w 1987 roku do 20,8% w 1997 roku – a był to jedyny okres w ciągu ostatnich trzech dziesięcioleci, kiedy w kraju wysoko rozwiniętym nastąpiło zmniejszenie odsetka cięć cesarskich.3

Spadek częstości wykonywania cięć cesarskich pod koniec lat osiemdziesiątych i na początku lat dziewięćdziesiątych nastąpił głównie dlatego, że próby porodu po wcześniejszym cięciu cesarskim były dawniej rzadkie, a odsetek takich prób u kobiet z wywiadem cięcia cesarskiego zwiększył się do ponad 40%. Co ciekawe, wzrostowi częstości prób porodu po wcześniejszym cięciu cesarskim towarzyszyło niewielkie zmniejszenie częstości pierwotnych cięć cesarskich.4 Wzrost częstości wykonywania cięć cesarskich, który rozpoczął się w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, był niezgodny z wytycznymi programu Healthy People 2010 (a później Healthy People 2020), wyznaczającymi jako cel odsetek 15% pierwotnych cięć cesarskich.5

Uderzające są bardzo duże różnice częstości wykonywania cięć cesarskich między różnymi ośrodkami.6 Ta częstość wykazuje istotne różnice nawet po uwzględnieniu charakterystyki pacjentek, z której wynikają wskazania do cięcia. Te statystyki są dramatyczne i niepokojące, co zmusza do zadania zasadniczych pytań: dlaczego częstość wykonywania cięć cesarskich się zwiększa i czy wpływa to na wyniki leczenia matek lub noworodków.

Dlaczego częstość wykonywania cięć cesarskich się zwiększa?

Jednym z możliwych powodów zwiększenia odsetka cięć cesarskich jest po prostu coraz większa potrzeba ich wykonywania. Najczęstszym wskazaniami do pierwotnego cięcia cesarskiego są dysproporcja między rozmiarami główki płodu i miednicy matki, a tak...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

W jaki sposób cięcie cesarskie wpływa na wyniki ciąży?

Wiemy już wiele na temat wpływu cięć cesarskich na matczyne i noworodkowe wyniki ciąży. Zasadniczo rzecz biorąc, zarówno u matki, jak [...]

Co robić?

Częstość wykonywania cięć cesarskich zwiększyła się, ale nie spowodowało to poprawy matczynych lub noworodkowych wyników leczenia. W 2012 roku NIH, American [...]

Poród przez pochwę po wcześniejszym cięciu cesarskim

W czasie gdy nastąpiło zmniejszenie częstości wykonywania cięć cesarskich w Stanach Zjednoczonych, wiele uwagi poświęcano próbom porodu po wcześniejszym cięciu cesarskim. [...]

Postępowanie podczas porodu

Większość cięć cesarskich ze wskazań medycznych wykonuje się z powodu niedostatecznego postępu porodu w jego pierwszym lub drugim okresie. Ta przyczyna [...]

Nieprawidłowy zapis częstości rytmu serca płodu

Drugim najczęstszym wskazaniem do cięcia cesarskiego podczas porodu po nieprawidłowej progresji porodu jest nieprawidłowy lub nieokreślony zapis częstości rytmu serca płodu [...]

Nieprawidłowe ustawienie płodu

Dodatkowym problemem u pacjentek w drugim okresie porodu jest nieprawidłowe ustawienie płodu, zwłaszcza potylicowe poprzeczne lub tylne. Utrzymujące się nieprawidłowe ustawienie [...]

Nieprawidłowa część przodująca płodu

Nieprawidłową część przodującą płodu – najczęściej położenie miednicowe w momencie donoszenia ciąży – obserwuje się w <4% ciąż.47 Obecnie ogromna większość [...]

Ciąża wielopłodowa

Istnieją dowody przemawiające za celowością prób porodu przez pochwę w przypadku ciąży wielopłodowej, jeżeli pierwsze z rodzących się bliźniąt znajduje się [...]

Indukcja porodu

Co ciekawe, indukcja porodu zwraca wiele negatywnej uwagi jako źródło cięć cesarskich. Dowody dotyczące tej kwestii nie są jednak całkowicie jasne. [...]

Inne aspekty postępowania

Inną praktyką mogącą zmniejszyć częstość wykonywania cięć cesarskich jest ciągłe wsparcie podczas porodu.59 Nie jest całkowicie jasne, czy doula – osoba [...]

Podsumowanie

Mimo że cięcie cesarskie może być bezpiecznym rozwiązaniem alternatywnym w stosunku do próby porodu przez pochwę, odsetek wykonywanych cięć – u [...]
Do góry