Niniejszy artykuł dotyczy kwalifikacji pacjentek do wewnątrzmacicznych systemów antykoncepcyjnych oraz wprowadzania metod odwracalnej antykoncepcji długoterminowej (LARC – long-acting reversible contraception) zgodnie z istniejącymi algorytmami.

Wprowadzenie

Kobiety w dzisiejszych czasach mają dostęp do wielu bezpiecznych i skutecznych metod zapobiegania ciąży. Ich duża liczba może jednak komplikować i wydłużać podjęcie świadomej decyzji przez pacjentkę. Istnieją wytyczne kliniczne, które pomagają w wyborze metody opartej na badaniach środków antykoncepcyjnych. W Stanach Zjednoczonych stworzono wybrane zalecenia praktyczne (SPR – selected practice recommendations), w których skupiono się na tym, w jaki sposób lekarze mogą najskuteczniej wdrażać metody antykoncepcyjne, a także wspólnie z pacjentką rozwiązywać problemy mogące się pojawić podczas ich stosowania. Wytyczne te powstały, aby pomóc klinicystom w zapewnieniu odpowiedniej opieki i niwelować bariery uniemożliwiające lub opóźniające uzyskanie przez kobietę pożądanej metody antykoncepcyjnej, której brak narażałby ją na ryzyko zajścia w ciążę.

Kiedy poruszyć temat antykoncepcji?

Istnieje kilka sposobów postępowania z pacjentką przed wprowadzeniem metody antykoncepcyjnej. Jednym z rozwiązań jest algorytm kanadyjski, który wskazuje, że zadanie pytania: „Kiedy planuje pani ciążę?” to początek porady antykoncepcyjnej. Kanadyjczycy zakładają dopasowanie metody do planowanego przez pacjentkę czasu antykoncepcji, a jako granicę między metodami krótkoterminowymi (SARC – short-acting reversible contraception), do których należą: pigułka, pierścień i plaster, oraz długoterminowymi (LARC), takimi jak zastrzyk, implant i system, wyznaczyli rok. Na rycinie 1 przedstawiono przykładowy scenariusz porady antykoncepcyjnej.

Innym, bardziej rozbudowanym podejściem są amerykańskie kryteria kwalifikacji medycznej do stosowania antykoncepcji (MEC – medical eligibility criteria for contraceptive use), w których opisano, kto może bezpiecznie stosować daną metodę, na podstawie wcześniejszych doświadczeń i sytuacji klinicznej danej kobiety. W dokumencie US Selected Practice Recommendations for Contraceptive Use skoncentrowano się na tym, jak lekarze mogą najskuteczniej zalecać konkretne metody antykoncepcyjne, a także zasugerowano sposoby rozwiązywania problemów, które mogą się pojawić w trakcie ich stosowania.

Rozpoczęcie stosowania danej metody antykoncepcyjnej wymaga od lekarza i pacjentki wspólnej oceny ryzyka i korzyści wynikających z potencjalnego wyboru. Główne ryzyko dotyczy zwykle metod zawierających estrogeny (pigułki, plastry i pierścienie). W...