Mięśniaki macicy to łagodne nowotwory mięśni gładkich, które w ciągu całego życia występują u nawet 70% kobiet¹. Są one najczęstszym pierwotnym wskazaniem do histerektomii, a w Stanach Zjednoczonych roczne wydatki na opiekę zdrowotną z tego powodu wynoszą ponad 34 mld dolarów^2,3. Do częstych objawów mięśniaków macicy zalicza się: nasilone lub przedłużające się krwawienia miesiączkowe, ból miednicy, objawy związane z uciskiem przez mięśniaki, a także zaburzenia czynności pęcherza moczowego i jelita¹.

U kobiet, które życzą sobie zmniejszenia objawów, a jednocześnie zachowania macicy lub poprawy płodności, za standardowy sposób postępowania uważa się resekcję mięśniaków⁴. Zabieg ten wiąże się jednak z istotnym ryzykiem – łączna częstość występowania powikłań wyniosła 3-16% w seriach publikowanych przez chirurgów oraz 25% w analizie bazy danych dużego towarzystwa ubezpieczeniowego^5,6. Do częstych powikłań należą: krwawienia, przetoczenia (ryzyko 5%) oraz uszkodzenie innych narządów wymagające późniejszego zabiegu (ryzyko 25%)^5,6. Ponadto u kobiet, które chcą w przyszłości zajść w ciążę, wiele zabiegów resekcji mięśniaków zmusza do cięcia cesarskiego podczas porodu, co dodatkowo zwiększa chorobowość chirurgiczną.

Niezależnie od powikłań operacja może być kosztowna i wymaga długiego okresu rekonwalescencji, który ocenia się w piśmiennictwie na 15-30 dni (w przypadku zabiegów endoskopowych czas ten jest krótszy)⁵. Co więcej, ze względu na dużą częstość tworzenia się nowych mięśniaków wiele kobiet wymaga więcej niż jednej operacji. W 5-letniej obserwacji, przeprowadzonej na podstawie bazy danych towarzystwa ubezpieczeniowego, częstość ponownych interwencji w przypadku drugiego zabiegu z oszczędzeniem macicy wynosi 22%, a w przypadku histerektomii – 16,7%⁶. Dzięki lepszemu poznaniu biologicznego rozwoju mięśniaków oraz innowacjom technologicznym mamy obecnie do dyspozycji wiele metod alternatywnych do tradycyjnego leczenia chirurgicznego, w tym farmakoterapię oraz mniej inwazyjne leczenie zabiegowe, które zostaną omówione w niniejszym artykule. Agency for Healthcare Research and Quality opublikowała ostatnio obszerny przegląd dowodów na temat leczenia mięśniaków, w którym dokonano dokładnej oceny tego zagadnienia⁵.