Kiła należy do przewlekłych, zakaźnych chorób ogólnoustrojowych o zróżnicowanym obrazie klinicznym, uzależnionym od fazy zakażenia i stanu immunologicznego pacjenta. Czynnikiem etiologicznym jest krętek blady (Treponema pallidum). W ostatnich latach odnotowuje się znaczny wzrost liczby zachorowań na kiłę i – co zasługuje na szczególną uwagę – przypadków kiły wrodzonej. Problem ten dotyczy lekarzy wszystkich specjalności, ale przede wszystkim ginekologów i położników, którzy są odpowiedzialni za zdrowie ciężarnej oraz jej dziecka.

Prezentujemy przypadek kobiety w ciąży z rozpoznaną kiłą nabytą oraz obowiązujące zalecenia co do postępowania diagnostyczno-terapeutycznego na podstawie wytycznych polskich, europejskich oraz amerykańskich towarzystw naukowych.

Opis przypadku

Kobieta, lat 29, została skierowana do szpitala z powodu dodatnich wyników badań serologicznych w kierunku zakażenia krętkiem T. pallidum, z podejrzeniem kiły. W chwili przyjęcia była w 37 tygodniu ciąży o prawidłowym przebiegu, pozostawała pod opieką ginekologa. Nie stwierdzono zmian skórnych i śluzówkowych sugerujących wczesny etap zakażenia. W wywiadzie: pierwsza ciąża w 2012 roku zakończona o czasie porodem zdrowej córki, przesiewowe badanie w kierunku kiły – ujemne; druga ciąża w 2017 roku zakończona poronieniem w 12 tygodniu bez ustalonej przyczyny, brak badań serologicznych w kierunku kiły. Pacjentka podawała epizod samoustępującej wysypki na skórze tułowia (również u męża), która pojawiła się w ciągu roku przed przyjęciem do szpitala. Niestety ani kobieta, ani jej partner nie zgłosili się ze zmianami skórnymi do lekarza, więc nie można było uznać przebytej osutki za wysypkę w przebiegu kiły (w tym przypadku kiły drugiego okresu). Wywiad pacjentki w zakresie kontaktów seksualnych ograniczał się do stosunków małżeńskich, natomiast jej mąż podał ryzykowne kontakty w roku poprzedzającym hospitalizację kobiety. Przesiewowe badanie w kierunku kiły – mikroskopowy test kłaczkowania (VDRL – venereal disease research laboratory) – wykonano w 33/34 tygodniu ciąży. Dodatni wynik został potwierdzony testami weryfikującymi: testem immunofluorescencji krętków (FTA – fluorescent treponemal antibody), testem immunofluorescencji krętków w modyfikacji absorpcyjnej (FTA-ABS – fluorescent treponemal antibody-absorption test), testem hemaglutynacji (TPHA – Treponema pallidum hemagglutination assay). Wykonano badania serologiczne w kierunku zakażeń: wirusem zapalenia wątroby typu B (HBV – hepatitis B virus), wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV – hepatitis C virus), ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV – human immunodeficiency virus) – wyniki były ujemne. Na podstawie wywiadu i wyników badań serologicznych rozpoznano kiłę utajoną o nieznanym czasie trwania.