Od przemocy seksualnej do raka szyjki macicy

1,2lek. Magdalena Maria Dutsch-Wicherek
2dr n. med. Dorota Gałczyńska-Zych
2,3dr hab. n. med. Małgorzata Walentowicz-Sadłecka
2,3lek. Anna Dryja
2,3lek. Elżbieta Zarychta
2,3lek. Agnieszka Lewandowska
3lek. Marlena Cwynar
4prof. dr hab. n. med. Robert Jach
4dr hab. n. med. Klaudia Stangel-Wójcikiewicz
5prof. dr hab. n. med. Andrzej Roszak
6prof. dr hab. n. med. Zbigniew Kojs
2,7prof. dr hab. n. med. Grzegorz Panek
1,2dr hab. n. med. Michał Lew-Starowicz, prof. CMKP
2,8prof. dr hab. n. med. Teresa Jackowska
9prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Baranowski
2,3prof. dr hab. n. med. Łukasz Wicherek

1Klinika Psychiatrii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie

2Szpital Bielański im. ks. Jerzego Popiełuszki w Warszawie

3II Klinika Położnictwa i Ginekologii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie

4Klinika Endokrynologii Ginekologicznej, Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

5Wielkopolskie Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Poznaniu

6Szpital Specjalistyczny im. Ludwika Rydygiera w Krakowie

7Klinika Ginekologii Onkologicznej i Położnictwa, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie

8Klinika Pediatrii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie

9Klinika Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej, Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Łukasz Wicherek

II Klinika Położnictwa i Ginekologii,

Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego

ul. Cegłowska 80, 01-809 Warszawa

e-mail: mowicher@cyf-kr.edu.pl

  • Przemoc seksualna jako czynnik ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy
  • Profilaktyka nowotworu szyjki macicy w Polsce i na świecie
  • Ofiara przemocy seksualnej w gabinecie lekarza ginekologa
  • Wielospecjalistyczna opieka nad pacjentkami wykorzystywanymi (również w dzieciństwie) seksualnie – wyzwania i widoki na przyszłość

Rak szyjki macicy to nowotwór wywodzący się z nabłonków szyjki macicy i pochwy, w którego rozwoju kluczowe znaczenie ma przewlekłe zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV – human papilloma virus). Jest ściśle związany z funkcjonowaniem seksualnym człowieka i właściwie nie występuje u osób, które nie współżyją. Na szczęście jest to także jedyny nowotwór, w którego przypadku istnieje możliwość skutecznej profilaktyki pierwotnej w postaci szczepienia przeciwko zakażeniu HPV oraz profilaktyki wtórnej poprzez badania przesiewowe. Dzięki wprowadzeniu takiej strategii w krajach rozwiniętych zachorowalność na ten nowotwór i umieralność z jego powodu znacząco się obniżyły. W skali światowej choroba ta pozostaje bardzo poważnym problemem, ściśle związanym z panującymi nierównościami społecznymi w zakresie dostępu do opieki medycznej, a także do edukacji seksualnej. Rak szyjki macicy jest czwartym co do częstości występowania nowotworem u kobiet i jedną z najczęstszych przyczyn zgonu z powodu nowotworu1. Na tle innych krajów rozwiniętych Polska prezentuje się w niekorzystnym świetle. Mimo że od czasu naszego przystąpienia do Unii Europejskiej minęło wiele lat, w porównaniu z innymi krajami wspólnoty zachorowalność na raka szyjki macicy wśród Polek jest większa o 15%. Szczepienia przeciwko wirusowi HPV są zalecane, ale nie obowiązkowe, w związku z czym nie są objęte rejestrem ani refundacją. Ponadto w ostatnich latach szczepionki bywały często niedostępne na rynku. Prowadzonych jest obecnie kilkanaście samorządowych programów szczepień przeciwko wirusowi HPV, jednakże obejmują one jedynie niewielkie grupy populacyjne. Co więcej, mimo licznych ogólnospołecznych akcji edukacyjnych odsetek kobiet w Polsce objętych badaniami przesiewowymi w kierunku raka szyjki macicy nadal pozostaje bardzo niski (według niektórych źródeł nie przekracza nawet 15%).

Badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy – perspektywa polska

W Polsce badaniem przesiewowym w kierunku raka szyjki macicy jest cytologia. Jest ona refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) raz na 3 lata u wszystkich kobiet w wieku 25-59 lat. Mimo prowadzonych licznych kampanii edukacyjnych według dan...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy – perspektywa polska

W Polsce badaniem przesiewowym w kierunku raka szyjki macicy jest cytologia. Jest ona refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) raz na [...]

Onkogenna infekcja HPV

Nastolatki i młodzi dorośli są najbardziej narażeni na infekcje przenoszone drogą płciową, z których najczęstszą jest zakażenie HPV. Według statystyk w [...]

Czynniki ryzyka raka szyjki macicy

Do czynników ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy zalicza się przede wszystkim przetrwałe zakażenie wirusem HPV, a także: palenie papierosów, liczne [...]

Rak szyjki macicy a doświadczenie przemocy seksualnej

Udowodniono, że doświadczenie przemocy seksualnej, szczególnie w wieku nastoletnim, zwiększa ryzyko zarówno dysplazji, jak i raka szyjki macicy33,34. Taką zależność zaobserwowano [...]

Przemoc seksualna wobec kobiet w Polsce

W Polsce dane statystyczne dotyczące częstości stosowania przemocy wobec kobiet są niejednoznaczne i różnią się znacząco w zależności od przyjętej metodologii. [...]

Perspektywa działania

Negatywne doświadczenia w dzieciństwie i we wczesnej młodości mogą mieć wielowymiarowy wpływ na rozwój człowieka i odbijać się na jego zdrowiu [...]
Do góry