Rak szyjki macicy to nowotwór wywodzący się z nabłonków szyjki macicy i pochwy, w którego rozwoju kluczowe znaczenie ma przewlekłe zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV – human papilloma virus). Jest ściśle związany z funkcjonowaniem seksualnym człowieka i właściwie nie występuje u osób, które nie współżyją. Na szczęście jest to także jedyny nowotwór, w którego przypadku istnieje możliwość skutecznej profilaktyki pierwotnej w postaci szczepienia przeciwko zakażeniu HPV oraz profilaktyki wtórnej poprzez badania przesiewowe. Dzięki wprowadzeniu takiej strategii w krajach rozwiniętych zachorowalność na ten nowotwór i umieralność z jego powodu znacząco się obniżyły. W skali światowej choroba ta pozostaje bardzo poważnym problemem, ściśle związanym z panującymi nierównościami społecznymi w zakresie dostępu do opieki medycznej, a także do edukacji seksualnej. Rak szyjki macicy jest czwartym co do częstości występowania nowotworem u kobiet i jedną z najczęstszych przyczyn zgonu z powodu nowotworu¹. Na tle innych krajów rozwiniętych Polska prezentuje się w niekorzystnym świetle. Mimo że od czasu naszego przystąpienia do Unii Europejskiej minęło wiele lat, w porównaniu z innymi krajami wspólnoty zachorowalność na raka szyjki macicy wśród Polek jest większa o 15%. Szczepienia przeciwko wirusowi HPV są zalecane, ale nie obowiązkowe, w związku z czym nie są objęte rejestrem ani refundacją. Ponadto w ostatnich latach szczepionki bywały często niedostępne na rynku. Prowadzonych jest obecnie kilkanaście samorządowych programów szczepień przeciwko wirusowi HPV, jednakże obejmują one jedynie niewielkie grupy populacyjne. Co więcej, mimo licznych ogólnospołecznych akcji edukacyjnych odsetek kobiet w Polsce objętych badaniami przesiewowymi w kierunku raka szyjki macicy nadal pozostaje bardzo niski (według niektórych źródeł nie przekracza nawet 15%).

Badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy – perspektywa polska

W Polsce badaniem przesiewowym w kierunku raka szyjki macicy jest cytologia. Jest ona refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) raz na 3 lata u wszystkich kobiet w wieku 25-59 lat. Mimo prowadzonych licznych kampanii edukacyjnych według dan...