BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Przyszłość chirurgii w leczeniu chorych na raka jajnika
lek. Katarzyna Lépinay
dr n. med. Sebastian Szubert
dr n. med. Grzegorz Cwynar
lek. Agnieszka Lewandowska
dr n. med. Agnieszka Koper
prof. dr hab. n. med. Łukasz Wicherek
- Zabieg cytoredukcyjny jest podstawą postępowania terapeutycznego u chorych na nowotwór jajnika. Omówienie kwestii kwalifikacji do zabiegu i kluczowych jego elementów
- Nowe trendy w rozwoju chirurgicznych metod leczenia raka jajnika
- Znaczenie doświadczenia chirurgicznego ginekologów onkologów dla przyszłości chorych na nowotwór jajnika
Rozpoznanie raka jajnika najczęściej dotyczy kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Zazwyczaj diagnoza jest stawiana zbyt późno, gdy u większości chorych obserwuje się już rozsiew w jamie otrzewnowej. W czasie operacji u co najmniej 2/3 pacjentek zostaje potwierdzona obecność ognisk nowotworowych w nadbrzuszu. Podstawą strategii terapeutycznej w przypadku raka jajnika jest wykonanie zabiegu cytoredukcyjnego z uzupełniającym leczeniem systemowym. Aby chore odniosły największą korzyść z cytoredukcji, powinna ona polegać na usunięciu wszystkich widocznych ognisk raka. Kolejnym etapem terapii jest leczenie adiuwantowe oparte na pochodnych platyny i taksanów. Coraz częściej w postępowaniu terapeutycznym u pacjentek z rakiem jajnika wykorzystuje się celowane leki biologiczne. W przypadku braku możliwości wykonania całkowitej cytoredukcji lub obecności choroby przerzutowej można rozważyć zastosowanie terapii antyangiogennej bewacyzumabem (monoklonalne przeciwciało przeciwko czynnikowi wzrostu śródbłonka naczyniowego [anty-VEGF – anti-vascular endothelium growth factor]). Leczenie nawrotu raka jajnika u chorych wrażliwych na pochodne platyny z mutacją w obrębie genów BRCA1/BRCA2 można rozpocząć od terapii podtrzymującej olaparybem (inhibitor polimerazy poli-ADP-rybozy [PARP – poly-ADP-ribose polymerase]). W związku z tym obecnie nie mówi się już o leczeniu skojarzonym w raku jajnika, czyli połączeniu chirurgii i chemioterapii, lecz o leczeniu systemowym. Nadzieje na przyszłość wiąże się głównie z immunoterapią, np. niwolumabem (przeciwciało przeciw receptorowi programowanej śmierci 1 [PD1 – programmed death receptor 1]). Przełomowe może się okazać również zastosowanie leków wpływających na aktywność układu immunologicznego, np. ipilimumabu (przeciwciało blokujące antygen 4 związany z cytotoksycznym limfocytem T (CTLA4 – cytotoxic T lymphocyte antigen 4]).
Podstawą współczesnego leczenia onkologicznego jest terapia spersonalizowana, którą dostosowuje się do konkretnej pacjentki, tak aby przyniosła jej jak największą korzyść. Nie inaczej jest z leczeniem operacyjnym. Wśród chorych na raka jajnika można spotkać zarówno młode kobiety, pacjentki w średnim wieku, jak i kobiety w podeszłym oraz starczym wieku. W każdej z tych grup wiekowych strategia leczenia jest odmienna.