Kobieta w wieku 44 lat zgłosiła się do przychodni na konsultację z powodu świądu i podrażnienia pochwy. Zauważyła żółtawą wydzielinę na wkładkach higienicznych, która pojawiała się codziennie. Nie wyczuła nieprzyjemnej woni. Wcześniej była leczona klindamycyną podawaną dopochwowo przez tydzień, co nieco zmniejszyło objawy. W badaniu wziernikiem uwidoczniono obfitą, rzadką, żółtą wydzielinę na błonie śluzowej pochwy; pH wydzieliny wynosiło 6,0. Wykonano bezpośredni preparat mikroskopowy, w którym nie stwierdzono pałeczek kwasu mlekowego, komórek jeżowych, strzępek grzybni ani rzęsistka. Wykryto natomiast komórki parabazalne i krwinki białe. Wynik testu z wodorotlenkiem potasu był ujemny.

Omówienie

Pacjentka miała objawy podmiotowe i przedmiotowe zapalenia pochwy. Rozpoznanie różnicowe obejmuje wiele jednostek chorobowych, w tym: drożdżycę, waginozę bakteryjną, rzęsistkowicę, rzeżączkę, zakażenie chlamydiami, liszaj płaski, zanikowe zapalenie pochwy, złuszczające zapalenie pochwy (DIV – desquamative inflammatory vaginitis), a także rzadziej brany pod uwagę stan – waginozę cytolityczną. Na podstawie obrazu klinicznego oraz obrazu preparatu mikroskopowego na mokro rozpoznano DIV. Pacjentka była leczona przez 3 tygodnie klindamycyną podawaną dopochwowo, co spowodowało ustąpienie objawów.

Termin „złuszczające zapalenie pochwy” wprowadzili w 1965 roku Laman A. Gray i Malcolm L. Barnes w opublikowanej serii przypadków, w której u 6 kobiet stwierdzono zaczerwienienie pochwy, a także „liczne komórki ropne […] oraz owalne i okrągłe komórki parabazalne”¹. Etiologia DIV jest niejasna, ale u kobiet z DIV stwierdza się utratę prawidłowej flory pochwy i zwiększenie nasilenia stanu zapalnego. W szczególności obserwuje się spadek liczby pałeczek kwasu mlekowego oraz zwiększenie ilości obligatoryjnej lub fakultatywnej flory beztlenowej². Piśmiennictwo dotyczące DIV jest ograniczone, ale w dostępnych badaniach oszacowano częstość występowania tego stanu na 2-20%³. DIV na ogół częściej rozpoznaje się u kobiet w okresie pomenopauzalnym, ale może ono wystąpić w każdym wieku.