Przypadek kliniczny
Ciężarna z chłoniakiem DLBCL powikłanym ciężkim przebiegiem COVID-19
dr n. med. Magdalena Witkowska1
dr n. med. Michał Witkowski2
prof. dr hab. n. med. Piotr Smolewski1
- Opis przebiegu leczenia chłoniaka rozlanego z dużych limfocytów B u kobiety w ciąży dodatkowo powikłanego infekcją SARS-CoV-2
- Chemioterapia w czasie połogu
- Omówienie wyzwań diagnostycznych, terapeutycznych oraz etycznych, przed jakimi staje lekarz w sytuacji współwystępowania aktywnej choroby nowotworowej i ciąży
Występowanie chłoniaków u kobiet w ciąży i w trakcie połogu jest zjawiskiem rzadkim. Chłoniaki stanowią 11% nowotworów wykrywanych u ciężarnych, do rzadszych nowotworów hematologicznych należą białaczki (przede wszystkim ostra białaczka szpikowa)1. Wpływ ciąży na proces nowotworowy – i odwrotnie – jest wciąż tematem wielu dyskusji. Większość autorów jest jednak zgodna, że ciąża zazwyczaj nie ma wpływu na inicjację kancerogenezy oraz rozwój nowotworu, w tym chłoniaków. Etiologia chłoniaków u ciężarnych jest taka sama jak u pacjentów niebędących w ciąży i nie stwierdzono dodatkowych przyczyn ich powstawania w tym szczególnym okresie w życiu kobiety. Obraz kliniczny, przebieg choroby, odpowiedź na leczenie, całkowity czas przeżycia są podobne jak w grupie nieciężarnych2. Wielu lekarzy zajmujących się pacjentkami z takim rozpoznaniem potwierdziło brak udowodnionego niekorzystnego wpływu chłoniaka na przebieg ciąży, rozwój płodu, przebieg porodu czy połogu. Przyczyną stopniowego wzrostu częstości występowania nowotworów wśród ciężarnych jest późniejszy wiek kobiet zachodzących w ciążę. Chłoniaki nie-Hodgkina (NHL – non-Hodgkin lymphomas) są rozpoznawane obecnie w 1 : 5000 ciąż (7,7 : 100 000 porodów)3. Wśród nich najczęstsze są chłoniak Hodgkina i agresywny chłoniak rozlany z dużych limfocytów B (DLBCL – diffuse large B-cell lymphoma).
Diagnostyka nowotworów w czasie ciąży jest znacznie ograniczona. Rozpoznanie jest zazwyczaj utrudnione z powodu niespecyficznych objawów, które często przypominają dolegliwości towarzyszące prawidłowo przebiegającej ciąży. Zmiany w fizjologii i anatomii ciężarnej utrudniają też dokładne badanie przedmiotowe i właściwą lokalizację ewentualnych niepokojących zmian. Diagnostyka obrazowa jest również bardzo utrudniona, ponieważ wiele badań jest przeciwwskazanych u kobiet w ciąży (np. tomografia komputerowa [TK]), a powszechnie stosowana ultrasonografia (USG) w wielu przypadkach nie jest wystarczająca do wykrycia choroby4. Rozpoznanie histopatologiczne chłoniaka musi zawsze opierać się na badaniu histopatologicznym pobranego węzła chłonnego bądź zajętego narządu (materiał pobrany operacyjnie lub w trakcie biopsji gruboigłowej).