Środki antyseptyczne i przyspieszające gojenie po operacyjnym leczeniu chorób onkologicznych dróg rodnych

dr n. med. Anna Fuchs
lek. Bartosz Basiaga
lek. Karolina Bednarz
mgr Paulina Błażkiewicz
prof. dr hab. n. med. Agnieszka Drosdzol-Cop
prof. dr hab. n. med. Rafał Stojko

Katedra i Klinika Ginekologii, Położnictwa i Ginekologii Onkologicznej, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Adres do korespondencji:

dr n. med. Anna Fuchs

Katedra i Klinika Ginekologii, Położnictwa i Ginekologii Onkologicznej,

Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

ul. ks. Leopolda Markiefki 87, 40-211 Katowice

e-mail: afuchs999@gmail.com

  • Specyfika postępowania z pooperacyjnymi ranami powstałymi w wyniku leczenia nowotworów dróg rodnych
  • Patofizjologia zakażeń i czynniki zwiększające ryzyko infekcji rany
  • Przegląd antyseptyków stosowanych w terapii trudno gojących się ran w ginekologii onkologicznej


Prawidłowe gojenie rany pooperacyjnej stanowi wyzwanie we współczesnej medycynie. Pomimo zidentyfikowania czynników ryzyka zaburzeń gojenia oraz ciągle rozwijającej się wiedzy medycznej z zakresu mikrobiologii, biologii molekularnej czy inżynierii tkankowej w wielu sytuacjach klinicznych leczenie trudno gojącej się rany pozostaje ograniczone. Wynika to z wielorakich czynników, m.in. z braku wystarczającej ilości składników odżywczych dla komórek czy niedostatecznego dopływu tlenu. Tym samym powyższe czynniki stanowią potencjalne przyczyny infekcji, z której może się rozwinąć martwica tkanek, a nawet sepsa. W następstwie proces rekonwalescencji się wydłuża, co bezpośrednio przekłada się na jakość i funkcjonowanie psychospołeczne pacjenta. Właściwe leczenie ran pooperacyjnych jest obecnie jednym z priorytetów większości inwazyjnych dyscyplin medycznych1.

Zakażenie samego miejsca zabiegu chirurgicznego zależy od rodzaju operacji i może wystąpić u 5-20% pacjentek. Powikłanie to wydłuża czas hospitalizacji i wiąże się z kilkukrotnie większym ryzykiem zgonu niż u pacjentki z raną niezakażoną2.

Zabiegi naprawcze związane ze statyką narządów moczowo-płciowych wykonuje się z użyciem przede wszystkim różnego rodzaju materiału protezującego, zwłaszcza syntetycznego, a infekcja w obrębie miejsca przyczepu danego materiału stała się jedną z przyczyn niepowodzenia tych operacji.

Rana pochwy ze względu na bliskie sąsiedztwo ujścia cewki moczowej oraz odbytu jest bardziej narażona na zakażenia niż rany będące na skórze. Oprócz tego dodatkowym czynnikiem utrudniającym proces gojenia jest lokalizacja w jej obrębie ujścia gruczołów produkujących wydzielinę służącą do jej nawilżania. Stwarza to obok optymalnej temperatury odpowiednie warunki do kolonizacji przez bakterie. Obecnie zaleca się pacjentkom po przebytym zabiegu operacyjnym stosowanie dopochwowych środków zawierających substancje odkażające i/lub antybiotyki. Kluczowe znaczenie mają codzienne czynności pielęgnacyjne krocza i przedsionka pochwy.

U chorych leczonych onkologicznie występują tzw. rany nowotworowe, którym towarzyszą nieprzyjemny zapach, wysięk, martwica. Rany te wiążą się z dużym ryzykiem powikłań. Samo prawidłowe oczyszczenie (chirurgiczne) rany z martwych tkanek pozwala na ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Ocena mikrobiologiczna stanu rany

Bakterie są powszechnym czynnikiem etiologicznym zakażenia ran pooperacyjnych. Polskie Towarzystwo Leczenia Ran uściśliło, że u pacjentów po zabiegach w ranach najczęściej [...]

Patofizjologia zakażeń

Dość częstym sposobem przedostawania się drobnoustrojów jest relokalizacja tych obecnych na skórze gospodarza (fizjologicznie zasiedlających skórę), a także związana z przemieszczaniem [...]

Czynniki zwiększające ryzyko infekcji rany

Dodatkowe czynniki będące swoistym obciążeniem poza chorobą podstawową mogą – o czym wcześniej już wspomniano – bezpośrednio komplikować proces regeneracji miejsca [...]

Kontrola rozwoju infekcji

Zwalczenie infekcji polega na następujących czynnościach: opracowaniu chirurgicznym, stosowaniu antyseptyków i używaniu opatrunków oraz ewentualnie, jeżeli zajdzie taka konieczność, na włączeniu [...]

Dlaczego warto wybrać antyseptyki?

Głównymi zaletami antyseptyków są ich dostępność (są to środki dostępne bez recepty) oraz prostota stosowania. Dla pacjentów i ich opiekunów, którzy [...]

Podsumowanie

Leczenie ran w ginekologii onkologicznej, zwłaszcza u starszych kobiet, jest dużym wyzwaniem terapeutycznym. Musimy zadbać zarówno o komfort pacjentki, jak i [...]

Do góry