Klasyczne terapie antykoncepcyjne a jednoskładnikowy preparat antykoncepcyjny z drospirenonem – przegląd badań klinicznych

prof. dr hab. n. med. Leszek Pawelczyk
lek. Aleksandra Mrozikiewicz

Klinika Niepłodności i Endokrynologii Rozrodu, Ginekologiczno-Położniczy Szpital Kliniczny, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Leszek Pawelczyk

Klinika Niepłodności i Endokrynologii Rozrodu,

Ginekologiczno-Położniczy Szpital Kliniczny,

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

ul. Polna 33, 60-535 Poznań

e-mail: pawelczyk@gpsk.am.poznan.pl

  • Charakterystyka drospirenonu – skuteczność w zapobieganiu ciąży i bezpieczeństwo stosowania
  • Omówienie grup pacjentek, u których tabletkę zawierającą 4 mg drospirenonu należy uznać za najlepszą metodę antykoncepcji
  • Porównanie jednoskładnikowej antykoncepcji z drospirenonem z preparatami dwuskładnikowymi zawierającymi pochodne estrogenowe i progestagenowe


Antykoncepcja doustna jest powszechną metodą zapobiegania ciąży u kobiet w wieku rozrodczym. Częstość jej stosowania systematycznie wzrasta od lat 60. XX wieku, czyli od momentu jej wprowadzenia. W ostatnich latach doustną antykoncepcję hormonalną stosowało corocznie około 100 mln kobiet, na co miały wpływ: szeroka dostępność tej formy antykoncepcji, łatwość w codziennym przyjmowaniu leku, profil bezpieczeństwa oraz duża skuteczność tej metody w zapobieganiu ciąży. Szacuje się, że w 2021 roku stosowało ją ponad 120 mln kobiet na całym świecie, czyli o 20 mln więcej niż w poprzednich latach, co prawdopodobnie wynikało z odkładania planów urodzenia dziecka w związku z pandemią1,2.

Wśród doustnych środków antykoncepcyjnych można wyróżnić preparaty dwuskładnikowe (COC – combined oral contraceptives), zawierające pochodne estrogenowe i progestagenowe, oraz preparaty jednoskładnikowe, które zawierają wyłącznie progestageny (POP – progestogen-only pill; mini-pills). Szeroki wybór środków antykoncepcyjnych wymaga od lekarza właściwego dobrania substancji czynnej pod względem profilu hormonalnego kobiety oraz możliwych działań niepożądanych.

Nową opcją terapeutyczną na polskim rynku farmakologicznym jest jednoskładnikowy preparat antykoncepcyjny zawierający 4 mg drospirenonu. Przyjmuje się go według schematu 24 + 4, tj. 24 tabletki zawierają substancję czynną, z kolei 4 ostatnie w cyklu – placebo. Sam drospirenon jako substancja czynna jest szeroko stosowany jako składowa preparatów dwuskładnikowych (np. drospirenon + etynyloestradiol), z dobrze udokumentowanym w piśmiennictwie korzystnym działaniem tego progestagenu. Docelowymi grupami pacjentek, u których stosowanie tego preparatu jest potencjalnie korzystne, są: pacjentki z dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym, otyłe lub z zespołem metabolicznym, nastolatki oraz kobiety w okresie laktacji.

W niniejszej pracy zostały omówione grupy pacjentek, którym szczególnie polecany jest jednoskładnikowy preparat oparty na 4 mg drospirenonu, a także przedstawione zalety tej formy antykoncepcji w porównaniu z klasycznymi terapiami antykoncepcyjnymi.

Drospirenon – charakterystyka substancji

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Bezpieczeństwo stosowania

Podczas wyboru odpowiedniej antykoncepcji dla pacjentki duże wyzwanie stanowi właściwy dobór metody pod względem wpływu na jej jakość życia, bezpieczeństwa stosowania [...]

Pacjentki z ryzykiem naczyniowo-sercowym

Stosowanie doustnej antykoncepcji zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych. Do czynników ryzyka sercowo-naczyniowego należą m.in.: nadciśnienie tętnicze, zaburzenia lipidowe, otyłość, palenie tytoniu11,12. [...]

Pacjentki z zespołem metabolicznym oraz otyłością

Bardzo duży odsetek kobiet stosujących antykoncepcję mierzy się z zaburzeniami metabolicznymi, nadwagą lub otyłością. Wynika to prawdopodobnie ze zmian społecznych i [...]

Wpływ na masę kostną

Na uwagę zasługuje fakt, że długotrwałe przyjmowanie preparatu z 4 mg drospirenonu nie ma negatywnego wpływu na masę kostną, który to [...]

Nastoletnie pacjentki

Głównymi powodami stosowania terapii hormonalnej przez nastoletnie pacjentki (w wieku 15-19 lat) są: antykoncepcja, trądzik (30%), nieregularne cykle miesiączkowe (33%), silny [...]

Okres laktacji

Bardzo ważnym aspektem jest odpowiednie dobranie antykoncepcji dla kobiet karmiących piersią. Leki zażywane w okresie laktacji muszą być bezpieczne zarówno dla [...]

Skuteczność

Działanie antykoncepcyjne drospirenonu zostało określone poprzez wyznaczenie wskaźnika Pearla, który wynosił 0,51; to wartość porównywalna do wskaźnika Pearla dla antykoncepcji dwuskładnikowej [...]

Podsumowanie

Tabletka antykoncepcyjna zawierająca 4 mg drospirenonu jest nową opcją terapeutyczną szeroko stosowaną zwłaszcza w kilku grupach kobiet, charakteryzującą się bardzo korzystnym [...]

Do góry