Zespół policystycznych jajników (PCOS – polycystic ovary syndrome) jest jednym z najczęstszych zaburzeń endokrynologicznych występujących u kobiet w wieku rozrodczym oraz jedną z wiodących przyczyn niepłodności pochodzenia jajnikowego. Zgodnie z opisanymi w pierwszej części cyklu kryteriami diagnostycznymi charakteryzuje się on: oligoowulacją lub brakiem owulacji, hiperandrogenizmem (hirsutyzm, łojotok, trądzik) lub hiperandrogenemią oraz obecnością policystycznych jajników w badaniu ultrasonograficznym (USG). Szacuje się, że PCOS odpowiada za 70-80% wszystkich przypadków anowulacji u kobiet starających się o ciążę¹.

Drugi artykuł z cyklu poświęconego przeglądowi aktualnych wytycznych dotyczących leczenia PCOS koncentruje się na omówieniu sprawdzonych metod terapii niepłodności u kobiet z tym schorzeniem. W przypadku pacjentek planujących ciążę podstawowym celem leczenia powinno być potwierdzenie owulacji lub jej stymulacja. Proces ten jest skomplikowany i długotrwały, wymaga indywidualnego podejścia oraz bliskiej współpracy między endokrynologiem, ginekologiem a pacjentką. Istnieje wiele strategii terapeutycznych, które można dostosować do klinicznych cech każdej pacjentki, jej wieku i preferencji. Kluczowe działania obejmują zarówno zmianę stylu życia, jak i farmakoterapię mającą na celu zwiększenie szans na owulację i zajście w ciążę. Wszystkie elementy postępowania behawioralnego oraz leczenia farmakologicznego zaburzeń metabolicznych stanowią fundament terapii zaburzeń owulacji i zostały szczegółowo omówione w poprzedniej części cyklu.

W ostatnich latach dokonano znacznego postępu w zrozumieniu patofizjologii PCOS oraz opracowano nowe strategie terapeutyczne. Skupienie się na zmniejszeniu insulinooporności, normalizacji stężenia hormonów płciowych i poprawie regularności cykli miesiączkowych stało się kluczem do skutecznej terapii. Ponadto rozwój technologii wspomaganego rozrodu, takich jak procedura zapłodnienia pozaustrojowego (IVF – in vitro fertilization), oraz postęp w monitorowaniu i wspieraniu procesu owulacji znacząco poprawiły szanse na uzyskanie ciąży u kobiet z PCOS. Chociaż owulacja, w zależności od fenotypu choroby, może występować sporadycznie u tych pacjentek, spontaniczne poczęcie jest statystycznie mniej prawdopodobne niż w populacji ogólnej.