Zarządzanie ostrym bólem pooperacyjnym ma zasadnicze znaczenie dla właściwej i kompleksowej opieki pooperacyjnej. Brak kontroli lub nawet nieoptymalna kontrola bólu pooperacyjnego mogą mieć wiele niepożądanych konsekwencji, takich jak: negatywne doświadczenia pacjentki, wydłużenie czasu pobytu i powikłania pooperacyjne¹. Niedostatecznie kontrolowany ból pooperacyjny może – choć prawdopodobieństwo, że tak się stanie, jest małe – przeobrazić się w przewlekły ból pooperacyjny, potęgując jego negatywny wpływ. Ze względu na potencjalne szkodliwe skutki stosowania opioidów i ryzyko uzależnienia się od nich w ostatnich latach odchodzi się od wykorzystywania tych leków w leczeniu bólu pooperacyjnego. Krok ten otworzył przed chirurgami szeroki wachlarz skutecznych alternatywnych środków do wyboru. W niniejszym artykule dokonamy przeglądu dostępnych interwencji stosowanych w leczeniu bólu ostrego w fazach przedoperacyjnej, śródoperacyjnej i pooperacyjnej.

Przeddzień operacji

Skuteczne zarządzanie bólem pooperacyjnym wymaga zwrócenia uwagi na wszystkie okołooperacyjne punkty kontaktu z pacjentką i zazwyczaj obejmuje korzystanie z protokołu kompleksowej opieki okołooperacyjnej dla poprawy wyników leczenia (ERAS – enhanced recovery after surgery). ERAS to kompilacja opartych na dowodach, multimodalnych strategii opieki, które obejmują okres okołooperacyjny. Przestrzeganie tych zasad poprawia wyniki leczenia chirurgicznego poprzez prawidłowe utrzymanie funkcji narządów w okresie przedoperacyjnym i zmniejszenie ryzyka powikłań w reakcji na stres pooperacyjny, w tym ból pooperacyjny.

Właściwe doradztwo oraz edukacja w okresie przedoperacyjnym stanowią pierwsze założenie ERAS, pozwalają pacjentkom na zrozumienie planu pooperacyjnego i rekonwalescencji1. Zapewnienie pacjentce edukacji i wystarczającej ilości czasu na przygotowan...

Przedoperacyjna edukacja i doradztwo są szczególnie istotne dla pacjentek z przewlekłym bólem, niezależnie od tego, czy otrzymują leki. Ustalenie oczekiwań i koordynacja działań między odpowiednimi specjalistami mają kluczowe znaczenie dla skutecznego leczenia bólu pooperacyjnego.

W dniu operacji

Przedoperacyjne podawanie nieopioidowych środków farmakologicznych łagodzi ból pooperacyjny poprzez zmniejszenie reakcji bólowej, stresu chirurgicznego i stanu zapalnego6. We wcześniejszych wersjach protokół ERAS obejmował dożylne podawanie parace...