Niewydolność serca
Krótkoterminowe mechaniczne wspomaganie pracy serca w ostrej niewydolności układu krążenia
dr hab. n. med. Jaroslaw Zalewski
prof. dr hab. n. med. Jadwiga Nessler
Wprowadzenie
Mimo postępu w farmakoterapii ostra niewydolność serca (acute heart failure, AHF) jest nadal obarczona wysoką śmiertelnością, dlatego w jej leczeniu coraz częściej sięgamy po systemy do krótkoterminowego mechanicznego wspomagania pracy serca (short-term mechanical circulatory support, sMCS). Służą one do czasowego odciążenia lub zastąpienia niewydolnej pracy komór serca w celu adekwatnego pokrycia zapotrzebowania tkanek i narządów w krew. Ponadto zmniejszając zapotrzebowanie serca na tlen i poprawiając perfuzję wieńcową, urządzenia te zapobiegają dalszemu uszkodzeniu komór serca i stwarzają optymalne warunki do ewentualnego powrotu wydolnej mechanicznie funkcji. W prezentowanej pracy zostaną przedstawione wskazania do stosowania sMCS, praktyczne aspekty postępowania z pacjentem z wszczepionym sMCS oraz wyniki kliniczne stosowania sMCS w leczeniu AHF.
Przyczyny ostrej niewydolności serca
Ostra niewydolność serca to stan kliniczny charakteryzujący się nieadekwatną perfuzją tkankową wskutek gwałtownie upośledzonej funkcji mięśnia sercowego. Jest stanem zagrożenia życia wymagającym hospitalizacji. Objawy AHF najczęściej są konsekwencją zaostrzenia już istniejącej niewydolności serca, niemniej AHF może być także pierwszą manifestacją procesu patologicznego [1].
Najczęstszymi przyczynami AHF de novo są: ostry zespół wieńcowy z towarzyszącymi powikłaniami mechanicznymi (ostrą niedomykalnością zastawki mitralnej, pęknięciem przegrody międzykomorowej lub wolnej ściany) lub bez tych powikłań, zawał prawej komory, zapalenie mięśnia sercowego, rozwarstwienie aorty wstępującej z tamponadą worka osierdziowego lub bez niej, zator tętnicy płucnej, powikłanie okołooperacyjne lub okołoporodowe, kryza nadciśnieniowa i rzadziej zatrucie lub przedawkowanie leków (np. antracykliny, β-adrenolityki, leki antyarytmiczne lub psychotropowe) czy uraz serca. Z kolei u pacjentów z rozpoznaną niewydolnością serca związaną np. z wrodzoną wadą serca, nabytą wadą zastawkową czy kardiomiopatią istotny jest czynnik wyzwalający zaostrzenie objawów. Mogą nim być: infekcja, zaburzenia rytmu lub przewodzenia, zaprzestanie stosowania leków, interakcje z nowo użytymi lekami, wystąpienie lub zaostrzenie niewydolności nerek lub oddechowej czy przedawkowanie alkoholu lub narkotyków.
Mechanizmy kompensacyjne ostro niewydolnego układu krążenia
Podstawową funkcją serca jest dostarczenie odpowiedniej objętości krwi w jednostce czasu do tkanek i narządów w celu zabezpieczenia ich metabolizmu w spoczynku i podczas aktywności. Pojemność minutowa serca jest wypadkową częstości pracy serca i o...