Zgodnie z zaleceniami towarzystw medycznych sportowcy wyczynowi powinni podlegać badaniom przesiewowym w celu wykrycia chorób mogących zwiększać ryzyko nagłych zdarzeń sercowych. W przypadku wskazań do pogłębienia diagnostyki jednym z ważnych elementów oceny są badania obrazowe, szczególnie badanie echokardiograficzne. Właściwa ocena pozwala uniknąć niesłusznych dyskwalifikacji oraz – rzadziej – zagrożeń. W artykule omówiono specyfikę oceny obrazowej serca u sportowców i związane z nią problemy.

Wprowadzenie

Zgodnie z zaleceniami międzynarodowych towarzystw medycznych sportowcy wyczynowi powinni podlegać badaniom przesiewowym w kierunku chorób mogących zwiększać ryzyko nagłego zgonu sercowego (SCD – sudden cardiac death). Różne metody i strategie przeprowadzania tych badań zostały omówione na łamach jednego z numerów „Kardiologii po Dyplomie” z 2015 r.¹ W przypadku nieprawidłowości w ocenie przesiewowej sportowcy powinni być kierowani do dalszej diagnostyki specjalistycznej.

Do najczęściej zlecanych badań kardiologicznych u sportowców należą badania obrazowe, zwłaszcza badanie echokardiograficzne. Jest ono także wymagane przez niektóre zawodowe związki sportowe przed dopuszczeniem do sezonu startowego. Badania obrazowe umożliwiają wykrycie wielu strukturalnych chorób układu krążenia. Znajomość specyfiki oceny pozwala uniknąć nieprawidłowych rozpoznań, które mogą skutkować niesłusznymi dyskwalifikacjami lub – co rzadsze – przeoczeniem potencjalnie groźnej choroby zwiększającej ryzyko ostrych incydentów.

Badaniem coraz częściej stosowanym w ocenie serca sportowca jest rezonans magnetyczny (CMR – cardiac magnetic resonance). Zazwyczaj wskazaniem do jego wykonania są wątpliwości powstające po ocenie echokardiograficznej. Niekiedy CMR może zastąpić badanie echokardiograficzne, np. w przypadku złych warunków obrazowania, jednak u sportowców zdarza się to niezwykle rzadko. W artykule omówiono najczęstsze problemy w kardiologicznej diagnostyce obrazowej u sportowców ze szczególnym uwzględnieniem wciąż najczęściej wykonywanego badania echokardiograficznego.

Metody diagnostyki obrazowej u sportowców i ich ograniczenia

Badanie echokardiograficzne

Od lat 80. ubiegłego wieku echokardiografia pozostaje podstawową metodą obrazowania używaną w kardiologii sportowej zarówno w klinice, jak i badaniach naukowych. Pozostaje ona badaniem obrazowym pierwszego wyboru przy podejrzeniu patologii układu ...

Rezonans magnetyczny serca

W ostatnich latach w kardiologii, w tym także w kardiologii sportowej, coraz większą rolę odgrywa CMR. Badanie to ma szereg zalet: pozwala najdokładniej (złoty standard) ocenić wielkość i masę jam serca. Co więcej, zastosowanie środków kontrastowy...