Szanowni Państwo, drodzy Czytelnicy!

W naszym cyklu często prezentujemy ryciny przedstawiające zapisy przedłużone, głównie holterowskie, 3-kanałowe, z widocznym 3-odprowadzeniowym elektrokardiogramem. Należy przypomnieć, że w takich rejestracjach stosuje się uproszczone kryteria rozpoznawania rytmu zatokowego. Przyjęto, że obecność dodatnich załamków P przynajmniej w dwóch odprowadzeniach pozwala na rozpoznanie rytmu zatokowego. Jednym z nich musi być odprowadzenie CM5 – jest to pierwsze (górne we wstędze) odprowadzenie, będące przybliżeniem odprowadzenia V5 w standardowym zapisie EKG. Najczęściej załamki P są dodatnie we wszystkich trzech odprowadzeniach, ale warto o tym kryterium pamiętać. Wcale nie tak rzadko zdarza się bowiem, że rytmem wiodącym jest inny rytm, pozazatokowy, np. nadkomorowe wędrowanie rozrusznika. W zapisie EKG lub różnych fragmentach zapisu przedłużonego widać ewidentną zmianę morfologii i/lub polaryzacji załamków P. Kryteria rozpoznawcze to:

• załamki P w kolejnych ewolucjach serca mają różny kształt: spłaszczone, ujemne, dwufazowe, dwugarbne, z zazębieniami; konieczne jest występowanie przynajmniej trzech różnych morfologii
• załamki P poprzedzają zespoły QRS, czas trwania odstępów PQ może być zmienny, ale nie krótszy niż 100 ms
• odstępy R-R najczęściej są zmienne, co wynika głównie z różnego czasu trwania odstępu PQ; częstotliwość rytmu wynosi 60-100/min.