Nowości w europejskich wytycznych dotyczących postępowania w przewlekłej niewydolności serca 2016

lek. Łukasz Pyka
dr hab. n. med. Marek Gierlotka
dr n. med. Michał Hawranek
prof. dr hab. n. med. Mariusz Gąsior

III Katedra i Oddział Kliniczny Kardiologii, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu, Polska

Adres do korespondencji: lek. Łukasz Pyka, III Katedra i Oddział Kliniczny Kardiologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu, e-mail: pyka@vp.pl

Przewlekła niewydolność serca stanowi rosnący problem kliniczny na całym świecie i wymaga coraz większych nakładów finansowych. Optymalne leczenie w tej grupie chorych jest dużym wyzwaniem diagnostyczno-terapeutycznym. W niniejszym artykule podsumowano najważniejsze nowości w leczeniu przewlekłej niewydolności serca, które pojawiły się w zaktualizowanych wytycznych European Society of Cardiology z 2016 r.

Epidemiologia i skala problemu

Niewydolność serca (NS) to problem na całym świecie. Z dostępnych danych wynika, że choruje na nią 1-2% osób w krajach rozwiniętych. Realne dane światowe, który uwzględniałyby skalę choroby również w krajach rozwijających się, nie istnieją. Uważa się jednak, że na świecie żyje 26 mln chorych z NS, mamy więc do czynienia z globalną pandemią.1,2 Częstość występowania NS u osób >70 r.ż. przekracza 10%.3 W samych Stanach Zjednoczonych żyje 5,8 mln pacjentów z NS, a szacuje się, że do 2030 r. liczba ta wzrośnie do 8,5 mln.4 Dane ze śląskiego rejestru SILCARD (SILesian CARDiovascular) wskazują, że podobnie jest w naszym regionie. Uwagę zwraca przede wszystkim systematycznie rosnąca częstość hospitalizacji w grupie chorych starszych (ryc. 1).

Opieka nad pacjentami z NS pochłania 1-3% ogółu środków przeznaczonych na opiekę zdrowotną w Ameryce Północnej, Łacińskiej oraz w Europie Zachodniej. W USA w 2012 r. na leczenie NS wydano 20,9 mld dol., a szacuje się, że do 2030 r. ta kwota wzrośnie do 53,1 mld dol.4

Zredukowanie liczby pacjentów z NS wydaje się bardzo trudne, jakkolwiek nowe wytyczne poruszają temat profilaktyki. Co więcej, postęp w terapii chorób leżących u podłoża NS powoduje, że problem leczenia tych chorych będzie zyskiwał na znaczeniu w codziennej praktyce klinicznej. Podłożem NS są praktycznie wszystkie możliwe czynniki etiologiczne (choroba wieńcowa, wady zastawkowe, czynniki zapalne, genetyczne itd.). Ponadto pacjenci z NS są obciążeni licznymi chorobami towarzyszącymi.2,3,5,6 W związku z tym wytyczne dotyczące NS muszą uwzględniać niezwykle złożony profil kliniczny chorych oraz odnosić się do danych ze wszystkich dziedzin kardiologii. Można więc pokusić się o stwierdzenie, że kolejne uaktualnienia wytycznych dotyczących NS będą najważniejszymi zaleceniami we współczesnej kardiologii. W niniejszej pracy podsumowano nowości w wytycznych European Society of Cardiology (ESC) z 2016 r. w zakresie przewlekłej niewydolności serca.7

Rozpoznanie i podział niewydolności serca

Od wielu lat rozpoznanie NS ustala się na podstawie oceny klinicznej. Nowością w wytycznych z 2016 r. jest algorytm rozpoznawania NS oparty na ocenie prawdopodobieństwa choroby. Składają się na niego badanie podmiotowe i przedmiotowe oraz ocena EK...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Epidemiologia i skala problemu

Niewydolność serca (NS) to problem na całym świecie. Z dostępnych danych wynika, że choruje na nią 1-2% osób w krajach rozwiniętych. [...]

Rozpoznanie i podział niewydolności serca

Od wielu lat rozpoznanie NS ustala się na podstawie oceny klinicznej. Nowością w wytycznych z 2016 r. jest algorytm rozpoznawania NS [...]

Farmakoterapia

W wytycznych pojawiły się dwie nowości w zakresie farmakoterapii w grupie chorych z HFrEF. Pierwszą jest podział stosowanych leków. Połączenie β-adrenolityków, [...]

Elektroterapia

W zaktualizowanych wytycznych rola elektroterapii w prewencji nagłego zgonu sercowego pozostaje mocna i niepodważalna. Jedna z najistotniejszych zmian w zaleceniach do [...]

Rewaskularyzacja

Choroba niedokrwienna serca stanowi przyczynę ok. ⅔ wszystkich przypadków NS.2,6 U pacjentów ze stabilną chorobą wieńcową, bez rozpoznania NS, rewaskularyzacja jest [...]

Planowanie wypisu

Prawidłowe zaplanowanie wypisu chorego do domu jest bardzo ważne, zwłaszcza obecnie, gdy wczesne rehospitalizacje stają się głównym problemem w opiece nad [...]

Rokowanie i stratyfikacja ryzyka

Rokowanie u chorych z HFrEF jest niepomyślne. Przed wprowadzeniem współczesnych metod leczenia 5-letnią śmiertelność w tej grupie oceniano na 60-70%, a [...]

Terapia paliatywna oraz „końca życia”

Postęp w leczeniu w kardiologii zachowawczej i interwencyjnej, skutkuje tym, że systematycznie rośnie grupa pacjentów starszych oraz znajdujących się w schyłkowej [...]

Prewencja niewydolności serca

Istotnym novum w wytycznych jest odniesienie się do prewencji i opóźniania rozwoju NS. Podstawowe zasady prewencji określone przez ESC to: zalecenia [...]

Podsumowanie

Grupa chorych z NS systematycznie się powiększa, zatem każde kolejne wytyczne będą stanowiły jeden z głównych odnośników w codziennej praktyce klinicznej [...]

Do góry