Nowości w europejskich wytycznych dotyczących postępowania w przewlekłej niewydolności serca 2016
lek. Łukasz Pyka
dr hab. n. med. Marek Gierlotka
dr n. med. Michał Hawranek
prof. dr hab. n. med. Mariusz Gąsior
Przewlekła niewydolność serca stanowi rosnący problem kliniczny na całym świecie i wymaga coraz większych nakładów finansowych. Optymalne leczenie w tej grupie chorych jest dużym wyzwaniem diagnostyczno-terapeutycznym. W niniejszym artykule podsumowano najważniejsze nowości w leczeniu przewlekłej niewydolności serca, które pojawiły się w zaktualizowanych wytycznych European Society of Cardiology z 2016 r.
Epidemiologia i skala problemu
Niewydolność serca (NS) to problem na całym świecie. Z dostępnych danych wynika, że choruje na nią 1-2% osób w krajach rozwiniętych. Realne dane światowe, który uwzględniałyby skalę choroby również w krajach rozwijających się, nie istnieją. Uważa się jednak, że na świecie żyje 26 mln chorych z NS, mamy więc do czynienia z globalną pandemią.1,2 Częstość występowania NS u osób >70 r.ż. przekracza 10%.3 W samych Stanach Zjednoczonych żyje 5,8 mln pacjentów z NS, a szacuje się, że do 2030 r. liczba ta wzrośnie do 8,5 mln.4 Dane ze śląskiego rejestru SILCARD (SILesian CARDiovascular) wskazują, że podobnie jest w naszym regionie. Uwagę zwraca przede wszystkim systematycznie rosnąca częstość hospitalizacji w grupie chorych starszych (ryc. 1).
Opieka nad pacjentami z NS pochłania 1-3% ogółu środków przeznaczonych na opiekę zdrowotną w Ameryce Północnej, Łacińskiej oraz w Europie Zachodniej. W USA w 2012 r. na leczenie NS wydano 20,9 mld dol., a szacuje się, że do 2030 r. ta kwota wzrośnie do 53,1 mld dol.4
Zredukowanie liczby pacjentów z NS wydaje się bardzo trudne, jakkolwiek nowe wytyczne poruszają temat profilaktyki. Co więcej, postęp w terapii chorób leżących u podłoża NS powoduje, że problem leczenia tych chorych będzie zyskiwał na znaczeniu w codziennej praktyce klinicznej. Podłożem NS są praktycznie wszystkie możliwe czynniki etiologiczne (choroba wieńcowa, wady zastawkowe, czynniki zapalne, genetyczne itd.). Ponadto pacjenci z NS są obciążeni licznymi chorobami towarzyszącymi.2,3,5,6 W związku z tym wytyczne dotyczące NS muszą uwzględniać niezwykle złożony profil kliniczny chorych oraz odnosić się do danych ze wszystkich dziedzin kardiologii. Można więc pokusić się o stwierdzenie, że kolejne uaktualnienia wytycznych dotyczących NS będą najważniejszymi zaleceniami we współczesnej kardiologii. W niniejszej pracy podsumowano nowości w wytycznych European Society of Cardiology (ESC) z 2016 r. w zakresie przewlekłej niewydolności serca.7
Rozpoznanie i podział niewydolności serca
Od wielu lat rozpoznanie NS ustala się na podstawie oceny klinicznej. Nowością w wytycznych z 2016 r. jest algorytm rozpoznawania NS oparty na ocenie prawdopodobieństwa choroby. Składają się na niego badanie podmiotowe i przedmiotowe oraz ocena EK...