Tętnica promieniowa to najczęściej wykorzystywana droga dostępu podczas zabiegów na tętnicach wieńcowych. Mimo optymistycznych danych podawanych w piśmiennictwie jest to dość częsta przyczyna uszkodzeń tego naczynia. Powikłania mogą przyjąć postać bezobjawowego wykrzepienia tętnicy, niedokrwienia kończyny, krwawienia i krwiaka, tętniaka rzekomego, przetoki tętniczo-żylnej oraz doprowadzić do wyłączenia tej tętnicy z przepływu, co ma duże znaczenie dla ewentualnych przyszłych interwencji. Stąd dążenie do zachowania przepływu przez tętnicę promieniową. Autorzy przedstawiają własne doświadczenia od strony chirurgicznej.

Wprowadzenie

Izolowane obrażenia tętnicy promieniowej zdarzają się nader rzadko.¹ Zazwyczaj do jej uszkodzenia dochodzi w wyniku interwencji wewnątrznaczyniowych. Tętnica promieniowa jest najczęściej wykorzystywana przez kardiologów jako dostęp naczyniowy podczas zabiegów na tętnicach wieńcowych.² Ze względu na swoją średnicę może zostać użyta do innych interwencji jako dostęp dodatkowy, np. do diagnostyki. Mimo stosunkowo korzystnego pod względem topograficznym usytuowania tego naczynia dość często dochodzi do powikłań pod postacią: bezobjawowego wykrzepienia tętnicy, niedokrwienia kończyny, krwawienia i krwiaka, tętniaka rzekomego oraz przetoki tętniczo-żylnej.³ Poniżej omówiono wymienione powikłania z perspektywy chirurga naczyniowego.

Bezobjawowe wykrzepienie tętnicy promieniowej

U większości pacjentów, nawet z silnie zaawansowanymi zmianami miażdżycowymi w tętnicach wieńcowych, aorcie, tętnicach biodrowych i kończynach dolnych, tętnice promieniowe pozostają drożne. Jednak u osób starszych zmiany miażdżycowe mogą się okazać istotne – każda manipulacja wewnątrznaczyniowa w świetle tych naczyń może skutkować sprowokowaniem uszkodzenia ściany naczynia i ustaniem przepływu.⁴ Dochodzi do tego w wyniku zdarcia błony wewnętrznej i jej odwarstwienia na znacznym odcinku. W efekcie konieczne jest wykonanie nieplanowanej częściowej endarterektomii, przebiegającej z usunięciem fragmentów błony wewnętrznej. Skutkiem tak przeprowadzonego zabiegu jest powstanie zastawki w świetle tętnicy, jej przewężenie (znacznego stopnia) lub rozwarstwienie i wreszcie zamknięcie światła z ustaniem przepływu.

Usuwanie koszulki hemostatycznej pod koniec zabiegu bądź w jego trakcie również może powodować odrywanie blaszek miażdżycowych, które – przesuwając się ku obwodowi – zamykają światło naczynia.5 Przedłużające się interwencje niosą ryzyko powstawani...

Niezwykle rzadko obserwujemy istotne z klinicznego punktu widzenia niedokrwienie ręki.8,9 Najczęściej przebiega ono bezobjawowo. W wybranych przypadkach jawi się jako przemijający deficyt ukrwienia, który ustępuje po kilku dniach. Wynika to z fakt...