Ablacja nie eliminuje czynników ryzyka incydentów zakrzepowo-zatorowych. Tak więc chory nawet po udanym zabiegu ablacji przezskórnej wciąż powinien przyjmować leki przeciwkrzepliwe. Artykuł odpowiada na pytanie, kiedy je włączyć i jak długo stosować, żeby ograniczyć do minimum ryzyko wystąpienia incydentów zakrzepowo-zatorowych.

Wprowadzenie

W krajach rozwiniętych migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) występuje u ok. 1,5-2% populacji ogólnej, a średni wiek chorych z AF wynosi obecnie 75-85 lat. Notuje się stały wzrost tej choroby: wyniki amerykańskich badań wskazują, że w 2050 r. liczba pacjentów z AF zwiększy się 2,5-krotnie.^1,2

Najczęstszymi powikłaniami AF są incydenty zakrzepowo-zatorowe związane z obecnością skrzepliny w lewym przedsionku, zazwyczaj w jego uszku. Arytmia ta 5-krotnie zwiększa ryzyko wystąpienia udaru i 3-krotnie zastoinowej niewydolności serca, wiąże się również z wyższą śmiertelnością.³ Wczesna stratyfikacja ryzyka niezbędna do podjęcia decyzji o włączeniu leków przeciwkrzepliwych została powszechnie zaakceptowana i podlega modyfikacjom wraz z rozwojem wiedzy na ten temat. Dzięki prawidłowo prowadzonej terapii przeciwkrzepliwej częstość powikłań zakrzepowo-zatorowych zmniejsza się o 60-80%.

Obecnie powszechnie stosowany jest podział doustnych leków przeciwzakrzepowych na 2 grupy: 1. nowe doustne leki przeciwzakrzepowe niebędące antagonistami witaminy K (NOAC – non vitamin K antagonists oral anticoagulants), do których można zaliczyć dabigatran, rywaroksaban, apiksaban i edoksaban; 2. antagonistów witaminy K (VKA – vitamin K antagonist), do których należą warfaryna, acenokumarol i fenprokumon.

Ablacja migotania przedsionków – zasady ogólne, skuteczność i długoterminowe rokowanie

Ablacja przezskórna polega na kontrolowanym uwalnianiu energii przez elektrodę wprowadzoną do serca w celu zniszczenia fragmentu mięśnia sercowego odpowiedzialnego za powstawanie lub utrwalenie się arytmii. Zabieg ten jest szczególnie przydatny w leczeniu częstoskurczów o mechanizmie nawrotnym (nawrotny częstoskurcz węzłowy [AVNRT – atrioventricular nodal reentrant tachycardia], nawrotny częstoskurcz przedsionkowo-komorowy [AVRT – atrioventricular reentrant tachycardia]), jak również AF czy komorowych zaburzeń rytmu przede wszystkim u chorych z objawami podmiotowymi, u których terapia lekami antyarytmicznymi okazała się nieskuteczna lub którzy źle tolerują te leki albo ich nie akceptują.³

 U pacjentów z AF podstawową techniką zabiegów ablacji jest izolacja żył płucnych (PVI – pulmonary vein isolation). Stosowane są także techniki uzupełniające, takie jak ablacje linijne, niszczenie obszarów frakcjonowanych elektrogramów czy ablacje...