W tym roku pojawiły się najnowsze wytyczne grupy specjalistów European Society of Cardiology dotyczące jednego z najważniejszych ostrych stanów kardiologicznych: zawału mięśnia sercowego z przetrwałym uniesieniem odcinka ST. Autorzy tego dokumentu wzięli pod uwagę wyniki najnowszych i najważniejszych badań klinicznych poświęconych temu zagadnieniu i przekuli je w bardzo przydatny w codziennej praktyce zestaw zaleceń.

Wprowadzenie

Zawał mięśnia sercowego z przetrwałym uniesieniem odcinka ST (STEMI – ST elevation myocardial infarction) to jeden z najważniejszych stanów ostrych w kardiologii. Niewiele jest sytuacji, w których tak wiele zależy od szybkości i poprawności działania personelu medycznego: od prawidłowego rozpoznania, postępowania przedszpitalnego i jak najszybszej skutecznej reperfuzji. Z tym większą przyjemnością zapraszamy do lektury omówienia najnowszych wytycznych European Society of Cardiology (ESC) dotyczących postępowania w STEMI.¹ Jak zawsze w dokumentach ESC zaleceniom przydzielono klasy i poziomy dowodu, które je uzasadniają – w rozszyfrowaniu tych oznaczeń pomocna będzie tabela 1.

Diagnostyka i kwalifikacja do leczenia

W nowych wytycznych ESC dotyczących postępowania w STEMI, podobnie jak w poprzednich, położono nacisk na skrócenie czasu diagnostyki i postępowania przedszpitalnego, tak by chory jak najszybciej otrzymał leczenie reperfuzyjne. Wytyczne jasno definiują punkt zerowy – od niego odliczane są wszystkie odstępy czasowe, w ramach których należy wdrażać postępowanie. Punktem tym jest tzw. pierwszy kontakt ze służbami medycznymi (FMC – first medical contact).

Jak najszybciej od FMC u każdego pacjenta z objawami mogącymi sugerować niedokrwienie mięśnia sercowego powinien zostać wykonany zapis 12-odprowadzeniowego EKG – wytyczne przewidują na tę czynność do 10 min. Niezmiennie to właśnie EKG jest kluczowym badaniem diagnostycznym dla rozpoznania STEMI. Podstawowe kryteria rozpoznawcze są następujące: uniesienie odcinka ST w ≥2 sąsiadujących odprowadzeniach ≥2,5 mm u mężczyzn <40 r.ż., ≥2 mm u mężczyzn ≥40 r.ż., ≥1,5 mm u kobiet w odprowadzeniach V2-V3 i/lub ≥1 mm w innych odprowadzeniach (o ile nie stwierdza się cech przerostu lewej komory [LV – left ventricle]/bloku lewej odnogi pęczka Hisa [LBBB – left bundle branch block]).

Szczególną uwagę warto zwrócić na wskazania do rozszerzenia zapisu EKG o dodatkowe odprowadzenia. Niezmiennie wytyczne wskazują, że w przypadku stwierdzenia diagnostycznych uniesień odcinka ST na obszarze ściany dolnej należy rozszerzyć diagnostyk...