W ostatnich latach idea mechanicznego wspomagania krążenia rozwija się bardzo dynamicznie w związku z niedostatkiem narządów do przeszczepu i zwiększającą się populacją pacjentów z zaawansowaną niewydolnością krążenia.

Wprowadzenie

Niewydolność serca (HF – heart failure) według Colluciego i Braunwalda jest definiowana jako stan patologiczny, w którym serce nie może pompować krwi w ilości, która sprostałaby zapotrzebowaniu metabolicznemu tkanek. Ta jednostka chorobowa określana jest epidemią XXI wieku i dotyczy 23 milionów osób na całym świecie.

Epidemiologia

Częstość występowania niewydolności serca w Europie szacowana jest na 2-3% ogólnej populacji, przy czym u około 50% pacjentów z istotną dysfunkcją skurczową lewej komory nie występują żadne objawy. W krajach zachodnich choroba niedokrwienna serca jest odpowiedzialna za 70% przypadków HF. U pozostałych chorych czynnikami sprawczymi są kardiomiopatia rozstrzeniowa, wady zastawkowe serca i nadciśnienie tętnicze.¹ Chorzy z zaawansowaną postacią HF, z objawami spoczynkowymi mimo leczenia farmakologicznego i ewentualnej terapii resynchronizacyjnej, stanowią około 10% ogółu, co daje liczbę 100 000-150 000 pacjentów w wieku poniżej 65 lat w Europie i Stanach Zjednoczonych.

W Polsce niewydolnością serca dotkniętych jest 0,8-1 miliona osób. Prognozy jednoznacznie wskazują, że liczba pacjentów z tą chorobą nadal szybko będzie rosła i może się podwoić w najbliższych dekadach, co wynika między innymi ze zmieniającej się demografii społeczeństwa i lepszej przeżywalności w chorobach sercowo-naczyniowych. Stwarza to wiele wyzwań, którym będzie musiał sprostać nie tylko świat medyczny, ale także całe społeczeństwa i aparat państwowy. W związku z obserwowanym wzrostem liczby osób z HF proporcjonalnie wzrastają koszty diagnostyki i leczenia tej grupy pacjentów. Weintraub i wsp. podali, że koszty związane z HF w Stanach Zjednoczonych kształtują się na poziomie około 22,5 miliarda dolarów rocznie, z czego koszty bezpośrednie stanowią około 20,3 miliarda dolarów. Postęp, jaki dokonał się w ostatnich latach w kardiologii, spowodował istotne zmniejszenie śmiertelności z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego. Niestety, w HF nie obserwuje się takiego trendu. W jednym z najbardziej znanych badań epidemiologicznych populacji Framingham² oszacowano roczną częstość występowania HF w grupie wiekowej 50-59 lat na 0,2-0,3%, rosnącą niemal dziesięciokrotnie w grupie wiekowej 80-89 lat, a średnie przeżycie od chwili rozpoznania HF wynosiło zaledwie 3,2 roku u kobiet i 1,7 roku u mężczyzn, natomiast 5-letnia śmiertelność aż 62% u kobiet i 75% u mężczyzn. U części pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca dochodzi do rozwoju ciężkich objawów klinicznych mimo zastosowania leczenia farmakologicznego zgodnego z wytycznymi.