Pacjent z migotaniem przedsionków i przewlekłą chorobą nerek

lek. Beata Ceynowa-Sielawko
dr hab. n. med. Marek Szołkiewicz

Oddział Kardiologii i Angiologii Interwencyjnej, Kaszubskie Centrum Chorób Serca i Naczyń, Szpitale Pomorskie Sp. z o.o., Szpital Specjalistyczny im. F. Ceynowy w Wejherowie

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Marek Szołkiewicz

Oddział Kardiologii i Angiologii Interwencyjnej,

Kaszubskie Centrum Chorób Serca i Naczyń, Szpitale Pomorskie Sp. z o.o.,

Szpital Specjalistyczny im. F. Ceynowy w Wejherowie

ul. Jagalskiego 10A, 84-200 Wejherowo

e-mail: e.mars@wp.pl

  • Postępowanie z pacjentami z migotaniem przedsionków i przewlekłą chorobą nerek powinno obejmować modyfikację czynników ryzyka, redukcję objawów klinicznych i profilaktykę powikłań zakrzepowo-zatorowych, a stosowane metody, w tym farmakoterapia, u chorych z łagodnie lub umiarkowanie upośledzoną funkcją nerek nie odbiegają od stosowanych w populacji ogólnej
  • Największy problem stanowią przypadki pacjentów ze schyłkowym stadium przewlekłej choroby nerek i chorych dializowanych, u których strategia kontroli rytmu często zawodzi, proces kontroli częstości rytmu wymaga modyfikacji farmakoterapii, a profilaktyka przeciwkrzepliwa jest nieskuteczna

Migotanie przedsionków jest arytmią występującą powszechnie. Po raz pierwszy arytmia ta została opisana w XIX wieku, a zaprezentowana elektrokardiograficznie na początku XX wieku. Bezsprzecznie jest jednym z wyzwań medycyny XXI wieku. Istotnie zwiększa ryzyko wystąpienia udaru mózgu, rozwoju niewydolności serca i zgonu, a skala jej rozpowszechnienia, liczba związanych z nią hospitalizacji, koszty terapii, w tym koszty leczenia jej powikłań, nakazują myśleć o niej w kategoriach pandemii.

Częstość występowania migotania przedsionków w populacji ogólnej szacuje się na 1-2%, ale o ile w 4 dekadzie życia jest to około 0,5%, to w 8 dekadzie odsetek osób dotkniętych tą arytmią sięga nawet 15%. Klasyfikację migotania przedsionków według wytycznych European Society of Cardiology (ESC) dotyczących leczenia migotania przedsionków z 2016 r. przedstawiono w tabeli 11.

Pacjenci z przewlekłą chorobą nerek (PChN) to bardzo specyficzna populacja. Są to osoby, u których obserwuje się zaburzenia strukturalne i funkcjonalne w obrębie praktycznie wszystkich tkanek i narządów. W efekcie w tej grupie pacjentów migotanie przedsionków i jego powikłania występują znacznie częściej niż w populacji ogólnej, a leczenie jest bardziej skomplikowane. Nie ma ustalonych twardych wytycznych postępowania, zwłaszcza w przypadku migotania przedsionków u pacjentów z zaawansowaną PChN, a szczególnie u przewlekle dializowanych2.

Podstawy patofizjologiczne

Istnieje wiele czynników sprzyjających powstawaniu i nawracaniu arytmii przedsionkowej, z których predyspozycje genetyczne, podeszły wiek, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, nikotynizm, otyłość i choroby strukturalne serca należą do najważniejszych....

Bardzo ważnym czynnikiem ryzyka wystąpienia migotania przedsionków jest także PChN. Stopnie zaawansowania przewlekłej choroby nerek na podstawie wielkości filtracji kłębuszkowej (GFR – glomerular filtration rate) przedstawiono w tabeli 2. Chorobie...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Założenia ogólne leczenia migotania przedsionków

Migotanie przedsionków istotnie wpływa na chorobowość i śmiertelność, wobec czego nasze postępowanie powinno być nie tylko skuteczne, ale przede wszystkim bezpieczne. [...]

Postępowanie przeciwarytmiczne: kontrola rytmu/kontrola częstości rytmu serca

Liczne badania (RACE, AFFIRM, STAF, HOT CAFE) dowiodły, że strategia kontroli częstości rytmu serca nie jest gorsza od strategii kontroli rytmu [...]

Farmakoterapia przeciwarytmiczna w zaawansowanych stadiach przewlekłej choroby nerek

Najbezpieczniejsze są oczywiście β-adrenolityki, które powszechnie stosuje się jako leki pierwszego rzutu zarówno dla podtrzymania rytmu zatokowego, jak i w celu [...]

Ablacja/izolacja żył płucnych

Ablacja w migotaniu przedsionków, polegająca głównie na izolacji żył płucnych, zajmuje uznane miejsce w leczeniu arytmii. Obecnie zabiegi ablacji przeprowadzane są [...]

Profilaktyka powikłań zakrzepowo-zatorowych

U pacjentów z PChN występują istotne zaburzenia hemostazy. Zwiększa się aktywność niektórych czynników krzepnięcia (II, VII-XII), zmniejsza aktywność białek C i [...]

Pochodne kumaryny, czyli antagoniści witaminy K

Leki z grupy antagonistów witaminy K (VKA – vitamin K antagonists) są stosowane już od ponad 60 lat. W grupie tej [...]

Nowe doustne leki przeciwkrzepliwe

Pochodne kumaryny, czyli VKA, odegrały olbrzymią rolę w historii leczenia przeciwkrzepliwego, ale nadeszła era NOAC, które w wytycznych ESC dotyczących leczenia [...]

Przezskórne zamknięcie uszka lewego przedsionka

Alternatywą dla farmakologicznej profilaktyki powikłań zakrzepowo-zatorowych u pacjentów z migotaniem przedsionków i schyłkowym stadium PChN lub chorych przewlekle dializowanych może okazać [...]

Podsumowanie

Migotanie przedsionków jest arytmią występującą powszechnie, a u pacjentów z PChN jego częstość wzrasta, przy czym rokowanie jest gorsze. Nasze postępowanie [...]

Do góry