Temat numeru

Badanie scyntygraficzne serca we współczesnej kardiologii

dr n. med. Katarzyna Holcman1,2

lek. Krystian Mróz1

lek. Agnieszka Stępień1

lek. Katarzyna Graczyk1

prof. dr hab. n. med. Magdalena Kostkiewicz1,2

1Oddział Kliniczny Chorób Serca i Naczyń, Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum, Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II 
2Zakład Medycyny Nuklearnej, Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II

Adres do korespondencji:

dr n. med. Katarzyna Holcman

Oddział Kliniczny Chorób Serca i Naczyń

Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II

ul. Prądnicka 80, 31-202 Kraków

e-mail: katarzyna.holcman@gmail.com

  • Technika wykonywania scyntygrafii
  • Protokół badania perfuzyjnego mięśnia sercowego
  • Rola badania scyntygraficznego w diagnostyce różnych chorób układu sercowo-naczyniowego

Scyntygrafia to badanie oparte na rejestracji promieniowania gamma emitowanego przez radiofarmaceutyki. Badaniami pokrewnymi, obrazującymi przestrzenne rozmieszczenie radioznacznika, są tomografia emisyjna pojedynczego fotonu (SPECT – single-photon emission computed tomography) oraz jej połączenie z tomografią komputerową (CT – computed tomography) – SPECT/CT. Wy-
mienione badania radioizotopowe wykorzystuje się w ocenie niedokrwienia i żywotności mięśnia sercowego, co pozwala na kwalifikację do procedur inwazyjnych i ocenę rokowania. Ponadto badanie scyntygraficzne serca ma zastosowanie w wykrywaniu ognisk infekcyjnego zapalenia wsierdzia, a także diagnozowaniu amyloidozy transtyretynowej.

Technika badania scyntygraficznego

Wraz z rozwojem technik medycyny nuklearnej badania radioizotopowe stały się nieodłącznym elementem wykorzystywanym w diagnostyce kardiologicznej na całym świecie1. Wśród nich można wymienić scyntygrafię, która polega na wprowadzeniu do organizmu związków oznaczonych radioaktywnymi izotopami, a następnie cyfrowej rejestracji ich rozpadu i graficznym przedstawieniu zarejestrowanego promieniowania w postaci rzutu na płaszczyznę. Promieniowanie gamma emitowane przez podany radiofarmaceutyk jest rejestrowane przez detektor promieniowania jonizującego. Układ detekcyjny składa się z kamery gamma, na której umieszczony jest kolimator zawierający liczne otwory. Umożliwiają one dostawanie się do detektora jedynie tych promieni, które padają pod kątem prostym. Pozwala to na ustalenie źródła promieniowania, ponieważ radiofarmaceutyki emitują fotony gamma we wszystkich kierunkach2.

Jednym z pokrewnych badań opartych na zasadzie działania scyntygrafii jest SPECT. W tomografach SPECT, podobnie jak w scyntygrafii, układ detekcyjny składa się z kamery gamma. Różnica w stosunku do klasycznej scyntygrafii polega na tym, że w SPECT możliwe jest przestrzenne uwidocznienie rozkładu znacznika – obrazy warstw podłużnych powstają dzięki danym z projekcji poprzecznych dla wielu warstw. Porównując SPECT z klasyczną CT, należy zauważyć, że w przypadku tej drugiej źródło promieniowania znajduje się poza pacjentem, a parametrem różnicującym kontrast jest współczynnik absorpcji promieniowania rentgenowskiego. W SPECT źródło promieniowania jest zlokalizowane wewnątrz pacjenta, a kontrast jest różnicowany za pomocą stężenia radiofarmaceutyku w danej tkance. Różnica ta powoduje, że mimo znacznie lepszej zdolności rozdzielczej klasycznych tomografów niektóre zmiany patologiczne na wczesnym etapie mogą nie być w nich widoczne, w przeciwieństwie do metody SPECT2.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Protokół badania perfuzyjnego mięśnia sercowego

Obrazowanie SPECT daje możliwość oceny globalnej i regionalnej perfuzji mięśnia sercowego za pomocą dożylnie podanych izotopów promieniotwórczych. Środki te gromadzą się [...]

Rola SPECT MPI w chorobie niedokrwiennej serca

W wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) dotyczących diagnostyki przewlekłych zespołów wieńcowych z 2019 r. jako pierwszy [...]

Ocena dyssynchronii mięśnia sercowego

Dyssynchronia mięśnia sercowego to zaburzenie definiowane jako nieprawidłowe rozchodzenie się impulsu elektrycznego w mięśniu sercowym (dyssynchronia elektryczna), prowadzące do nieprawidłowej sekwencji [...]

Kardiomiopatia amyloidowa

Badanie scyntygraficzne z zastosowaniem znaczników kostnych odgrywa centralną rolę w diagnostyce kardiomiopatii amyloidowej. Rozwój nowej nieinwazyjnej metody diagnostycznej pozwala na trafne [...]

Rola scyntygrafii z zastosowaniem radioznakowanych leukocytów w diagnostyce IZW

IZW to zakażenie w obrębie zastawek lub jam serca, śródbłonka dużych naczyń krwionośnych klatki piersiowej lub implantowanych materiałów w sercu (np. [...]

Podsumowanie

Badanie scyntygraficzne pełni ważną funkcję we współczesnej kardiologii. Fundamentalnym zastosowaniem jest diagnostyka niedokrwienia mięśnia sercowego, ocena rokowania i wskazań do leczenia [...]

Do góry