Tak zwane zawężanie jamy lewej komory (LV – left ventricle) jest zjawiskiem, które może wynikać z różnych przyczyn. Najbardziej znaną z nich jest kardiomiopatia przerostowa z zawężaniem w drodze odpływu lewej komory (LVOTO – left ventricular outflow tract obstruction), z towarzyszącym skurczowym ruchem ku przegrodzie przedniego płatka mitralnego (SAM – systolic anterior motion). Przerost powodujący LVOTO najczęściej jest asymetryczny, dotyczący podstawnej części przegrody międzykomorowej¹. Zawężanie może jednak zdarzyć się także przy przeroście innych części mięśnia LV. Może również nie dotyczyć drogi odpływu, ale środkowej części jamy LV albo jej koniuszka^1-4. Sytuacji sprzyjających zawężaniu oprócz przerostu mięśnia LV jest wiele. Należą do nich: esowate wygięcie przegrody międzykomorowej w starszym wieku, zawał mięśnia LV, takotsubo, kurczliwość hiperkinetyczna, zmniejszenie wypełnienia LV, tachykardia, a także choroby dotyczące zastawek – zwapnienie pierścienia mitralnego, stan po plastyce zastawki mitralnej lub wszczepiona proteza zastawki aortalnej^1,5.

Badanie echokardiograficzne z oceną dwuwymiarową oraz dopplerowską zazwyczaj jest wystarczające do rozpoznania zawężania jamy LV oraz jego istotności. Jest również kluczowe w monitorowaniu przebiegu choroby. Ocena istotności i rodzaju zawężania ma duże znaczenie, ponieważ wiąże się ono z występowaniem objawów u chorego, a także z ryzykiem nagłego zgonu¹. W artykule postaramy się przedstawić najważniejsze problemy związane z tym zaburzeniem.

Przerost mięśnia lewej komory jako przyczyna zawężania

Rozpoznanie kardiomiopatii przerostowej opiera się na stwierdzeniu zwiększonej grubości ściany LV w badaniu obrazowym. Przerost może być asymetryczny lub symetryczny (ryc. 1). Kryterium rozpoznania jest grubość ściany ≥15 mm w jednym lub więcej segmentów LV, w jakiejkolwiek technice obrazowej (echokardiografia, rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa), które to pogrubienie nie może być wytłumaczone nieprawidłowym obciążeniem wstępnym lub następczym¹. W badaniu echokardiograficznym zalecane jest dokonywanie pomiaru ściany w końcowym okresie rozkurczu, w obrazowaniu dwuwymiarowym w projekcji przymostkowej w osi krótkiej na poziomie LV. Pomiary w projekcji w osi długiej oraz M-mode nie są zalecane z uwagi na możliwość skośnego przecięcia ściany i zawyżenia wartości pomiaru¹.